Οι εγκέφαλοι των εσωστρεφών ατόμων

Μία νέα μελέτη προτείνει ότι τα ανθρώπινα πρόσωπα μπορεί να έχουν περισσότερη σημασία για τα πιο κοινωνικά εξωστρεφή άτομα από ό,τι έχουν αντίστοιχα για τα πιο εσωστρεφή άτομα.

Τα αποτελέσματα της μελέτης δείχνουν ότι οι εγκέφαλοι των εξωστρεφών ατόμων δίνουν μεγαλύτερη προσοχή στα ανθρώπινα πρόσωπα σε σχέση με τα εσωστρεφή. Για την ακρίβεια, το μυαλό των εσωστρεφών ατόμων δεν φάνηκε να διακρίνει μεταξύ των άψυχων αντικειμένων και των ανθρώπινων εκφράσεων.

Τα ευρήματα μπορεί να εξηγήσουν εν μέρει, γιατί τα εξωστρεφή άτομα επιδιώκουν περισσότερο την παρέα άλλων ανθρώπων από ότι τα εσωστρεφή άτομα, ή γιατί ένα ιδιαίτερα ντροπαλό άτομο μπορεί να προτιμήσει τη συντροφιά ενός καλού βιβλίου από ότι μια παρέα φίλων.

Η μελέτη αυτή, δίνει επίσης ιδιαίτερη βαρύτητα στην ιδέα ότι οι υποκρυπτόμενες νευρικές διαφορές στους εγκεφάλους των ανθρώπων συμβάλλουν στη διαμόρφωση της προσωπικότητάς τους.

Σύμφωνα με την ερευνήτρια Inna Fishman, του Ινστιτούτου Salk για τις Βιολογικές Επιστήμες στη Λα Χόγια της Καλιφόρνια «Αυτή είναι μία ακόμη επιπλέον απόδειξη που στηρίζει την πεποίθηση ότι η προσωπικότητα δεν είναι απλώς μια ψυχολογική έννοια. Υπάρχει κάποια ευρύτερη εξήγηση για τις συμπεριφορές που βλέπετε...υπονοώντας ότι υπάρχουν νευρικές βάσεις για διαφορετικούς τύπους προσωπικότητας».

Η προσωπικότητα του εγκεφάλου

Υπάρχουν διάφοροι όροι για να περιγράψει κανείς το χαρακτήρα κάποιου – ομιλητικός, ανήσυχος, εργατικός, οργανωμένος κ.α. Οι ψυχολόγοι έχουν διαπιστώσει ότι πολλά από αυτά τα χαρακτηριστικά συχνά συνυπάρχουν και έχουν ομαδοποιήσει αυτά τα χαρακτηριστικά σε πέντε πρωταρχικές κατηγορίες - εξωστρέφεια, νευρωτισμός, συγκαταβατκότητα, συνειδητότητα και ανοικτή αντίληψη.

Η εξωστρέφεια έχει να κάνει με τον τρόπο που οι άνθρωποι αλληλοεπιδρούνε με τους άλλους. Στους εξωστρεφείς ανθρώπους αρέσει να περιβάλλονται από άλλους ανθρώπους και γενικά απολαμβάνουν τις κοινωνικές συγκεντρώσεις, ενώ για τους εσωστρεφείς ισχύει το αντίθετο. Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι οι εξωστρεφείς άνθρωποι τείνουν επίσης να είναι πιο διεκδικητικοί, βιώνουν περισσότερα θετικά συναισθήματα και γενικότερα παίρνουν περισσότερα μέσα από τις ανταμοιβές.

Ωστόσο, κανένας δεν είχε εξετάσει μέχρι τώρα να δει εάν τα εξωστρεφή άτομα είναι πιο ευαίσθητα σε ερεθίσματα που σχετίζονται περισσότερο με κοινωνικές καταστάσεις, όπως είναι τα πρόσωπα άλλων ανθρώπων.

Για να ολοκληρώσουν την έρευνά τους, η Fishman και οι συνάδελφοί της, ζήτησαν τη βοήθεια 28 συμμετεχόντων ηλικίας 18-40 των οποίων η προσωπικότητα τους κυμαινόταν από εσωστρεφής σε λιγότερο εσωστρεφής και σε πολύ εξωστρεφής. Τοποθετημένα ηλεκτρόδια στο κεφάλι των συμμετεχόντων κατέγραψαν την ηλεκτρική δραστηριότητα στους εγκέφαλους τους, μια τεχνική που είναι γνωστή ως ηλεκτροεγκεφαλογράφημα ή EEG.

Οι ερευνητές μελέτησαν μια συγκεκριμένη αλλαγή στην ηλεκτρική δραστηριότητα του εγκεφάλου που είναι γνωστή ως Ρ300. Η αλλαγή, η οποία εμφανίζεται ως μια εκτροπή στο ηλεκτροεγκεφαλογράφημα ενός ατόμου, μπορεί να προκληθεί από συγκεκριμένες δραστηριότητες ή από μια αλλαγή στο περιβάλλον, όπως όταν το δωμάτιο είναι πολύ ήσυχο και ξαφνικά ακούγεται ένας δυνατός ήχος. Η αντίδραση των εγκεφάλων εμφανίζεται μέσα σε 300 χιλιοστά του δευτερολέπτου, πριν το άτομο να έχει επίγνωση της αλλαγής.

Προκειμένου να προκαλέσει την ένδειξη P300, η Fishman χρησιμοποίησε μια μέθοδο που είναι γνωστή ως «εκκεντρική εργασία», κατά τη διάρκεια της οποίας οι συμμετέχοντες βλέπουν μια σειρά από πολύ παρόμοιες εικόνες, όπως ένα μάτσο μπλε αυτοκίνητα, και μετά ξαφνικά, εμφανίζεται μια ελαφρώς διαφορετική εικόνα, όπως ένα κόκκινο αυτοκίνητο.

Στο συγκεκριμένο πείραμα, τα άτομα έβλεπαν μια σειρά από αντρικά πρόσωπα και κάθε τόσο εμφανιζόταν ένα γυναικείο πρόσωπο. Τους έδειχναν επίσης φωτογραφίες με μοβ λουλούδια ενώ ενδιάμεσα εμφανίζονταν φωτογραφίες με κίτρινα λουλούδια.

Πρόσωπα ή λουλούδια;

Οι συμμετέχοντες με το υψηλότερο σκορ στο τεστ για την εξωστρέφεια, έδειξαν και μεγαλύτερη ανταπόκριση P300 στα ανθρώπινα πρόσωπα. Με άλλα λόγια, τα εξωστρεφή άτομα δίνουν μεγαλύτερη σημασία στα ανθρώπινα πρόσωπα (ο P300 μπορεί να θεωρηθεί ως δείκτης της ανθρώπινης προσοχής, ή δείκτης για το πόσο γρήγορα αντιλαμβάνεται το μυαλό μία αλλαγή).

Δεν υπήρχε καμία σύνδεση μεταξύ των βαθμολογιών της εξωστρέφειας και της ανταπόκρισης P300 στα λουλούδια.

Τα εσωστρεφή άτομα είχαν πολύ παρόμοιες αντιδράσεις P300 τόσο στα ανθρώπινα πρόσωπα όσο και στα λουλούδια.

Όπως δήλωσε η Fishman «Απλά δεν έδωσαν περισσότερη βαρύτητα στα κοινωνικά ερεθίσματα από ό,τι σε οποιαδήποτε άλλα ερεθίσματα, εκ των οποίων τα λουλούδια είναι ένα παράδειγμα».

«Αυτή η ένδειξη υποστηρίζει τον ισχυρισμό ότι οι εσωστρεφείς άνθρωποι, ή οι εγκέφαλοί τους, μπορεί να εκδηλώνουν μία μορφή αδιαφορίας για τους άλλους ανθρώπους. Ο εγκέφαλος ενός εσωστρεφούς ατόμου μεταχειρίζεται τις αλληλεπιδράσεις με τους ανθρώπους με τον ίδιο τρόπο με τον οποίο μεταχειρίζεται τις αλληλεπιδράσεις με μη ανθρώπινα στοιχεία, όπως είναι τα άψυχα αντικείμενα, για παράδειγμα», δηλώνει η Fishman στο LiveScience.

Η Fishman υποστήριξε ότι: «Τα αποτελέσματα υποδεικνύουν έντονα ότι τα ανθρώπινα πρόσωπα, ή οι άνθρωποι γενικότερα, έχουν μεγαλύτερη σημασία για τα εξωστρεφή άτομα, ή είναι περισσότερο ουσιαστικοί για αυτούς».

Η μελέτη παρουσιάστηκε στο 118ο Ετήσιο Συνέδριο της Αμερικανικής Ψυχολογικής Εταιρείας.

psychologynow