Η απώλεια μαλλιών των ανδρών μπορεί να συμβεί μέσω αρκετών μηχανισμών, ωστόσο μπορεί να σχετίζεται και με τα επίπεδα της τεστοστερόνης. Σ’ αυτή την περίπτωση είναι γνωστή ως ανδρογενής αλωπεκία.
Πρόκειται για μια κληρονομική διαταραχή που χαρακτηρίζεται από απώλεια του τριχωτού της κεφαλής. Η ανδρογενής αλωπεκία μπορεί να εμφανιστεί και στις γυναίκες μέσω του μηχανισμού των ανδρογόνων. Ενώ το σύνδρομο αυτό είναι τεχνικά μια κατάσταση χαμηλής τεστοστερόνης, στην πραγματικότητα το σώμα βιώνει υψηλά επίπεδα ανδρογόνων μέσω του μηχανισμού της διυδροτεστοστερόνης (DHT), ενός μεταβολίτη της τεστοστερόνης με ισχυρές ανδρογονικές επιδράσεις.
Φυσιολογία των μαλλιών
Σε έναν υγιή θύλακα της τρίχας η διυδροτεστοστερόνη συνδέεται με τους υποδοχείς ανδρογόνων σ’ αυτούς τους θύλακες. Η διυδροτεστοστερόνη έχει ισχυρή επίδραση σ’ αυτούς τους υποδοχείς, αναστέλλοντας άμεσα την ανάπτυξη του θύλακα της τρίχας. Αυτό συμβαίνει σε όλα τα φυσιολογικά άτομα και είναι η διαδικασία που επιτρέπει τον ακριβή έλεγχο του κύκλου ανάπτυξης των μαλλιών.
Η παθογένεια της τριχόπτωσης
Η κυκλοφορούσα τεστοστερόνη μετατρέπεται σε διυδροτεστοστερόνη από το ένζυμο 5-α-αναγωγάση. Οι άνδρες με αυξημένα επίπεδα 5-α-αναγωγάσης μπορεί να αναπτύξουν μια κατάσταση υψηλής διυδροτεστοστερόνης (DHT) / χαμηλής τεστοστερόνης. Η παθολογική απώλεια των μαλλιών συμβαίνει όταν η διυδροτεστοστερόνη ενός ατόμου φτάσει σε επίπεδα που οι ανασταλτικές της επιπτώσεις αντισταθμίζουν τις ευεργετικές σε ό,τι αφορά τον θύλακα της τρίχας. Ως εκ τούτου, ενώ η χαμηλή τεστοστερόνη συνδέεται με την απώλεια μαλλιών, ο παθολογικός μηχανισμός ενεργοποιείται μέσω των αυξημένων επιπέδων της διυδροτεστοστερόνης (DHT). Αυτό προοδευτικά οδηγεί σε μικρότερη παραγωγή μαλλιών, που είναι και λιγότερο χρωματισμένα, με αποτέλεσμα να παρουσιάζεται αρχικά αραίωση και τελικά απώλεια μαλλιών.
Εμφάνιση τριχόπτωσης και εξέλιξη
Η ανδρογενής αλωπεκία ξεκινά με υποχώρηση της μετωπιαίας γραμμής, που εξελίσσεται σε αραίωση στο μπροστινό επάνω τμήμα και στην κορυφή του τριχωτού της κεφαλής. Στη συνέχεια παρατηρείται λέπτυνση της κορυφής και σχηματισμός ενός φαλακρού μπαλώματος που μπορεί τελικά να διευρυνθεί και να συνδυαστεί με την πρόσθια υποχώρηση. Η γυναικεία τριχόπτωση παρουσιάζεται συνήθως με διάχυτη λέπτυνση του μετωπιαίου ή βρεγματικού τριχωτού της κεφαλής.
Πρόληψη και θεραπεία
Η θεραπεία της νόσου προσεγγίζεται με βάση τις γνώσεις που υπάρχουν σχετικά με την παθογένεσή της. Φάρμακα που βρίσκονται ακόμα σε πειραματική φάση είναι αναστολείς που στοχεύουν στην μείωση της υπερπαραγωγής DHT, προκειμένου να αρχίσει να λειτουργεί και πάλι με ευεργετικό τρόπο για τον θύλακα της τρίχας. Προς το παρόν οι υποκείμενες θεραπείες σχετίζονται με τη μειωμένη τεστοστερόνη και περιλαμβάνουν αγωγή με μινοξιδίλη και φιναστερίδη. Αυτές οι θεραπείες είναι εγκεκριμένες για τη θεραπεία της ανδρογενούς αλωπεκίας. Ενώ είναι, όμως, αποτελεσματικές σε ό,τι αφορά τη μείωση της εξέλιξης της νόσου, αυτές οι θεραπείες επιτρέπουν μόνο μερική εκ νέου ανάπτυξη των τριχών που έχουν ήδη χαθεί.