Τον περασμένο Απρίλιο πέθανε στα 117 της η Έμα Μορένο, η
Ιταλίδα που θεωρείτο ο γηραιότερος άνθρωπος στον κόσμο, ενώ το 1997 είχε
πεθάνει στα 122 της η υπεραιωνόβια Γαλλίδα Ζαν Καλμάν. Μια επιστημονική μελέτη,
όμως, πέρυσι, που είχε γνωρίσει μεγάλη δημοσιότητα διεθνώς, είχε καταλήξει στο
συμπέρασμα ότι υπάρχει πια μια «οροφή» στη διάρκεια της ανθρώπινης ζωής και ότι
-παρά τις όποιες περιστασιακές εξαιρέσεις- αυτή είναι τα 115 χρόνια.
Τώρα -και αφού προηγήθηκε στο μεταξύ ένας κατακλυσμός
επιστημονικών επικρίσεων για εκείνη τη μελέτη- πέντε νέες έρευνες, που
δημοσιεύονται από διαφορετικές ερευνητικές ομάδες στο ίδιο κορυφαίο
επιστημονικό περιοδικό «Nature», καταλήγουν σε μια κοινή αλλά διαφορετική με
την προηγούμενη εκτίμηση: ότι δεν φαίνεται να υπάρχει κάποιο «ταβάνι» στο όριο
της ζωής και ότι, αν υπάρχει, δεν έχει βρεθεί ή οι άνθρωποι δεν το έχουν φτάσει
ακόμη.
Οι επιστήμονες του Πανεπιστημίου ΜακΓκιλ του Καναδά, με
επικεφαλής τους καθηγητές βιολογίας Μπράιαν Χιουζ και Ζίγκφριντ Χεκίμι,
ανέλυσαν στοιχεία για τους μακροβιότερους ανθρώπους σε ΗΠΑ και Ευρώπη κάθε
χρονιά μετά το 1968. Όπως ανέφεραν, δεν διαπίστωσαν ότι έχει πάψει να αυξάνεται
το μέγιστο προσδόκιμο ζωής.
«Απλούστατα δεν γνωρίζουμε ποιο μπορεί να είναι το όριο της
ηλικίας ενός ανθρώπου. Στην πραγματικότητα, αν προβάλουμε στο μέλλον τις
υπάρχουσες τάσεις, μπορούμε να δείξουμε ότι τόσο η μέγιστη όσο και η μέση
διάρκεια ζωής μπορεί να συνεχίσουν να αυξάνουν για καιρό στο προβλεπτό μέλλον»
δήλωσε ο Χεκίμι. Τόνισε πάντως ότι είναι αδύνατο να γίνει κάθε πρόβλεψη για το
πόσο μπορεί να ζουν οι άνθρωποι στο μέλλον.
«Είναι πολύ δύσκολο να μαντέψει κανείς. Πριν από 300 χρόνια,
όταν πολλοί άνθρωποι ζούσαν σύντομες ζωές, αν κάποιος τους έλεγε ότι οι
περισσότεροι άνθρωποι κάποτε θα πλησίαζαν τα 100, θα τον περνούσαν για τρελό»
πρόσθεσε ο Καναδός γενετιστής.
Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκαν και οι πέντε νέες μελέτες,
που από κοινού αντιτίθενται στον ισχυρισμό ότι τα 115 χρόνια είναι η «οροφή» για
τη ζωή των περισσοτέρων ανθρώπων. Όπως δήλωσε ένας από τους ερευνητές, ο
ειδικός στη δημογραφία καθηγητής Τζέημς Βάουπελ του Κέντρου Βιοδημογραφίας της
Γήρανσης Μαξ Πλανκ-Οντένσε στη Δανία, «τα έως τώρα στοιχεία δείχνουν ότι αν
υπάρχει οροφή στην ηλικία του ανθρώπου, αυτή είναι σίγουρα πάνω από τα 120,
ίσως πολύ πάνω, αν και πιθανότατα δεν υπάρχει κανένα όριο».
Οι επιστήμονες συμφωνούν ότι η διάρκεια ζωής του μέσου
ανθρώπου θα συνεχίσει να αυξάνει – πόσο πολύ και για πόσο ακόμη, αυτό είναι
αδύνατο να προβλεφθεί. Πολύ περισσότερο που οι νέες εξελίξεις στην τεχνολογία
(ιατρική και όχι μόνο), στη γενετική, στη φαρμακευτική κ.α. μπορεί να
«χαρίσουν» και άλλα χρόνια στη ζωή των ανθρώπων του μέλλοντος. Έτσι, το 2300,
σύμφωνα με ένα σενάριο, ο γηραιότερος άνθρωπος μπορεί να έχει φθάσει τα 150
χρόνια.
Από την άλλη, ο αντίλογος είναι ότι -σύμφωνα τουλάχιστον με
όσα μπορούν να ξέρουν οι επιστήμονες- από τα περίπου 108 δισεκατομμύρια
ανθρώπων που έχουν συνολικά ζήσει πάνω στη Γη, μόνο μια χούφτα ξεπέρασαν τα 110
χρόνια και αυτό συνέβη στη σύγχρονη εποχή.
Ο επικεφαλής της περυσινής μελέτης στο «Nature» μοριακός
γενετιστής Γιαν Βιγκ του Κολλεγίου Ιατρικής ‘Αλμπερτ Αϊνστάιν της Νέας Υόρκης
δήλωσε ότι δεν συμφωνεί με κανένα από τα νέα επιχειρήματα και συμπεράσματα των
συναδέλφων του, επιμένει ότι τα 115 χρόνια είναι το «ταβάνι» και τους επικρίνει
ότι απλούστατα αρνούνται να συμβιβασθούν με τη θνητότητά τους.
Σε κάθε περίπτωση, η επιστημονική διαμάχη ανάμεσα στους
«αισιόδοξους» και στους «απαισιόδοξους» αναμένεται να συνεχιστεί.