Η πνευμονία είναι μια απειλητική για τη ζωή ασθένεια που τα συμπτώματά της στους ενήλικες συνήθως μιμούνται εκείνα του ιού της γρίπης ή ακόμα και του κοινού κρυολογήματος.
Μάλιστα, πολλές φορές στους ηλικιωμένους τείνουν να είναι, παραδόξως, λιγότερο σοβαρά, χωρίς να είναι και η ίδια η νόσος λιγότερο σοβαρή, γι’ αυτό ακριβώς και τα μεγάλα σε ηλικία άτομα κινδυνεύουν περισσότερο αν αργήσει η διάγνωση.
Οι ένοχοι πίσω από πνευμονία συνήθως εντάσσονται σε μία από τις τρεις κατηγορίες των δυσάρεστων μικροβίων: Βακτήρια, ιοί και μύκητες.
Η πνευμονία κατηγοριοποιείται ανάλογα με το πού και το πώς μπορεί να πάρει κανείς τη μόλυνση και το είδος του οργανισμού που την προκαλεί. Μπορεί να φαίνεται απλό, αλλά υπάρχουν πάνω από 30 διαφορετικοί οργανισμοί, συμπεριλαμβανομένων των βακτηριδίων, των ιών και των μυκήτων που μπορούν να προκαλέσουν την ασθένεια. Τα μικρόβια μπορούν να εισέλθουν στους πνεύμονες, συνήθως αφού καταλάβουν το ανοσοποιητικό σύστημα, να αναπαραχθούν και να εισβάλουν στους κοντινούς στους πνεύμονες ιστούς που είναι πολύ λεπτοί. Μόλις οι ιστοί μολυνθούν, οι θύλακες αέρα των πνευμόνων προκαλούν φλεγμονή και γεμίζουν με υγρό και πύον, το οποίο προκαλεί βήχα, πυρετό, ρίγη και αναπνευστικά προβλήματα.
Πώς μπορεί να πάθει κανείς πνευμονία; Κυρίως από βακτήρια
Τα βακτήρια είναι η πιο συχνή αιτία της πνευμονίας στους ενήλικες. Η βακτηριακή πνευμονία μπορεί να ακολουθήσει μια ιογενή λοίμωξη, όπως το κρυολόγημα ή τη γρίπη. Αυτό το είδος της πνευμονίας επηρεάζει συνήθως μια περιοχή του πνεύμονα που αναφέρεται ως πνευμονία λοβού. Αυτή είναι που κάνει το άτομο να βήχει.
Οι τύποι της βακτηριακής πνευμονίας περιλαμβάνουν:
Πνευμονιοκοκκική πνευμονία (Streptococcus pneumoniae). Είναι η πιο συχνή αιτία της βακτηριακής πνευμονίας στους ενήλικες. Μπορεί να προληφθεί με εμβόλιο που συνήθως συνιστάται να ξεκινήσει στην ηλικία των 65 ετών ή ακόμα και σε νεότερα άτομα αν η ζωή τους βρίσκεται σε κίνδυνο.
Νόσος των λεγεωνάριων. Προκαλείται από το βακτήριο λεγιονέλα (Legionella pneumophila) και έχει συνδεθεί με την εισπνοή σταγονιδίων από δίνες, ιαματικά λουτρά, ή βρύσες.
Μυκόπλασμα της πνευμονίας. Το μυκόπλασμα επηρεάζει συνήθως νεότερους ενήλικες που εργάζονται σε πολυσύχναστα μέρη, όπως τα σχολεία, τα καταφύγια, ή οι φυλακές.
Χλαμυδιακή πνευμονία. Η πνευμονία που προέρχεται από το βακτήριο χλαμυδόφιλα (Chlamydophila) είναι μια ήπια λοίμωξη πνευμονίας που προσβάλλει συνήθως άτομα άνω των 60 ετών.
O αιμόφιλος της γρίπης τύπου Β. Πρόκειται για μια λοίμωξη που έχει μειωθεί αισθητά μετά από την καθιέρωση εμβολίου στην βρεφική ηλικία. Το εμβόλιο συνιστάται για όλα τα παιδιά κάτω των 5 ετών.
Η νόσος των λεγεωνάριων, το μυκόπλασμα της πνευμονίας και η χλαμυδιακή πνευμονία αναφέρονται επίσης και ως άτυπες πνευμονίες. Η άτυπη πνευμονία ονομάζεται μερικές φορές «περιπατητική πνευμονία» επειδή τα συμπτώματά της είναι ήπια και παρόμοια με αυτά ενός τυπικού κρυολογήματος, έτσι ώστε οι άνθρωποι που έχουν μολυνθεί να είναι σε θέση να συνεχίσουν την καθημερινή τους ρουτίνα αντί να αναπαυθούν. Σε αντίθεση, ωστόσο, με το κρυολόγημα, τα άτυπα συμπτώματα της πνευμονίας συνήθως θα καθυστερήσουν μέχρις ότου η φλεγμονή αντιμετωπιστεί με αντιβιοτικά. Δυστυχώς, μάλιστα με την υπερβολική χρήση των αντιβιοτικών ορισμένες από αυτές τις πνευμονίες είναι ιδιαίτερα ανθεκτικές.
Οι ιοί προκαλούν επίσης πνευμονία
Αν και οι περισσότεροι ιοί που προσβάλλουν το ανώτερο αναπνευστικό σύστημα δεν προκαλούν πνευμονία, οι ιοί είναι ωστόσο υπεύθυνοι για περίπου το ένα τρίτο όλων των πνευμονιών και είναι η πιο συχνή αιτία της πνευμονίας σε παιδιά ηλικίας κάτω των 5 ετών. Οι ιογενείς πνευμονίες τείνουν να ξεκαθαρίζουν σε περίπου μία έως τρεις εβδομάδες, αλλά μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο για βακτηριακή πνευμονία.
Ο ιός της γρίπης είναι η πιο κοινή αιτία της ιογενούς πνευμονίας σε ενήλικες, η οποία τείνει να είναι πιο σοβαρή σε άτομα με καρδιακή ή πνευμονική νόσο και σε έγκυες γυναίκες. Η γρίπη μπορεί να προκαλέσει πνευμονία, αλλά μπορεί επίσης να προδιαθέσει τους ανθρώπους για βακτηριακή πνευμονία και ίσως αυτός είναι ένας ακόμα καλός λόγος για να κάνει κανείς το εμβόλιο της γρίπης, αν ανήκει στις ομάδες υψηλού κινδύνου.
Ο αναπνευστικός συγκυτιακός ιός (RSV) είναι επίσης μια συχνή αιτία πνευμονίας. Πρόκειται για μία συνήθως ήπια λοίμωξη που καθαρίζει σε περίπου μία ή δύο εβδομάδες. Μπορεί να είναι πιο σοβαρή και πιο συχνή σε μικρά παιδιά και σε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας. Στην πραγματικότητα ο RSV είναι η πιο συχνή αιτία της πνευμονίας σε παιδιά μικρότερα του ενός έτους.
Το σοβαρό οξύ αναπνευστικό σύνδρομο (SARS) είναι ένας ακόμα τύπος πνευμονίας. Προκαλείται από το είδος των ιών που προκαλούν το κοινό κρυολόγημα – και απλώνεται σαν ένα κρυολόγημα. Αυτός ο ιός εντοπίστηκε για πρώτη φορά το 2003, όταν υπήρχαν περίπου 8.000 περιπτώσεις που αναφέρθηκαν σε όλο τον κόσμο. Από τότε, οι περιπτώσεις έχουν γίνει λιγότερο συχνές, αλλά αυτή η πνευμονία μπορεί να είναι θανατηφόρα σε ηλικιωμένα άτομα.
Αιτίες πνευμονίας είναι και οι μύκητες
Τρεις τύποι μυκήτων που ζουν στο έδαφος είναι γνωστές αιτίες πνευμονίας: Κοκκιδιομύκωση, ιστοπλάσμωση και κρυπτόκοκκος (βρίσκεται σε περιττώματα πουλιών). Οι περισσότεροι άνθρωποι που εισπνέουν μύκητες δεν αρρωσταίνουν, αλλά αν το ανοσοποιητικό τους σύστημα είναι αδύναμο, μπορεί να αναπτύξουν πνευμονία.
Ένας άλλος μύκητας, η πνευμονοκύστη που προκαλείται από το παθογόνο pneumocystis jirovecii (γνωστό παλαιότερα ως pneumocystis carinii) μπορεί να δημιουργήσει μόλυνση στους ανθρώπους με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα, όπως εκείνοι που έχουν HIV/AIDS. Αυτή η μόλυνση είναι σπάνια σε άτομα με φυσιολογικά συστήματα άμυνας στον οργανισμό τους, ωστόσο το ευπαθές ανοσοποιητικό μπορεί να θέσει κάποιον σε σοβαρό κίνδυνο επιπλοκών.
Πώς να αποφύγετε την πνευμονία
Για να αποφευχθεί η βακτηριακή πνευμονία, θα πρέπει να κάνει κάποιος το εμβόλιο της πνευμονίας. Για να αποφύγει το ιικό είδος, θα πρέπει να επιλέξει το εμβόλιο της γρίπης. Εκτός αυτού, προκειμένου να μειώσετε τους παράγοντες κινδύνου για την πνευμονία, αλλά και για την πρόληψη της ασθένειας σε όλες τις μορφές της θα πρέπει να ακολουθήσετε τα παρακάτω:
• Μην καπνίζετε
• Πλένετε τα χέρια σας συχνά
• Αποφύγετε όσο το δυνατόν περισσότερο τους άρρωστους ανθρώπους
• Να τρώτε καλά, να κοιμάστε καλά και να παραμένετε δραστήριοι
• Συνεργαστείτε με το γιατρό σας για να ελέγξετε όλες τις ιατρικές παθήσεις σας
• Αποφύγετε τη βαριά χρήση αλκοόλ
Έχοντας επίγνωση του πώς μπορείτε να πάθετε πνευμονία θα μπορέσετε να την αποφύγετε. Ενημερώστε το γιατρό σας εάν παρουσιάσετε συμπτώματα του ανώτερου αναπνευστικού με αυξανόμενη δύσπνοια, βήχα, πυρετό, κόπωση, απώλεια όρεξης ή πόνο στο στήθος.
Σχόλια