Καλοκαίρι και παραλία είναι αναμφίβολα δύο έννοιες ταυτόσημες στο μυαλό μας. Όταν ο χειμώνας τελειώνει και παίρνει μαζί του κρύο και χαμηλές θερμοκρασίες το μυαλό μας αρχίζει να ονειρεύεται θάλασσα και άμμο. Και πώς θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά αφού η θάλασσα έχει αυτή τη μαγική ικανότητα να μας γεμίζει με ηρεμία και χαλάρωση.
Παρά την ειδυλλιακή της εικόνα η παραλία μπορεί να γίνει ένα επικίνδυνο μέρος καθώς θάλασσα και άμμος κρύβουν παθογόνους οργανισμούς, ιούς και βακτήρια που είναι ικανά να μετατρέψουν το καλοκαίρι μας σε σκέτη κόλαση.
Μεταξύ 2009-2010 τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών της Αμερικής (CDC) μέτρησαν 81 ξεσπάσματα ασθενειών στις ΗΠΑ και το Πουέρτο Ρίκο. Τα πιο πολλά είχαν εντοπιστεί σε πισίνες και θαλάσσια πάρκα αναψυχής και κάποια σε θάλασσες και ποτάμια.
Τα περισσότερα από τα προβλήματα που δημιουργούνται στην υγεία είναι θεραπεύσιμα, κυρίως αν γίνουν άμεσα αντιληπτά. Το ντους μετά το μπάνιο στη θάλασσα και το πλύσιμο των χεριών, αφού φύγουμε από την παραλία, μειώνουν τις πιθανότητες μόλυνσης. Είτε λοιπόν μείνουμε στο κλεινόν άστυ, είτε επιλέξουμε κάποιο ελληνικό νησί, είτε πάλι κάποιον μακρινό εξωτικό προορισμό είναι καλό να γνωρίζουμε τους κινδύνους που ελλοχεύουν.
Σταφυλόκοκκος
Ο «ανθεκτικός στη μεθικιλλίνη χρυσίζων σταφυλόκοκκος» ή αλλιώς MRSA είναι ένα σύμπλεγμα μικροβίων που μπορεί να προκαλέσει λοιμώξεις σε διάφορα μέρη του σώματος, όπως το δέρμα, οι πνεύμονες και άλλες περιοχές.
Η μόλυνση στην αρχή μοιάζει με σπυράκι ή τσίμπημα εντόμου αλλά μπορεί να εξελιχθεί σε απόστημα και να εισχωρήσει στα εσωτερικά όργανα.
Ο MRSA μπορεί να ζήσει στο θαλασσινό νερό για αρκετές ημέρες και να αναπαραχθεί στην άμμο. Για να προστατευθείτε θα πρέπει να καλύπτετε τα χέρια σας αν έχουν γρατζουνιές πριν να παίξετε στην άμμο, να πλένετε συχνά τα χέρια σας και να μην ξαναφοράτε το μαγιό σας μετά το μπάνιο, αν δεν το έχετε ξεπλύνει πρώτα.
Μικρόβια στην άμμο
Η άμμος μπορεί να φιλοξενήσει ένα μεγάλο αριθμό στομαχικών μικροβίων, τα οποία είναι ικανά να προκαλέσουν ναυτίες, κράμπες ακόμα και γαστρεντερίτιδες.
Μία έρευνα του 2009 στο περιοδικό «American Journal of Epidemiology», την οποία επικαλείται το περιοδικό «Smithsonian», κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το να σκάβεις στην άμμο (ή να αφήνεις τους φίλους σου να σε θάβουν σε αυτή) αυξάνει τον κίνδυνο διάρροιας.
Οι λάτρεις της παραλίας μπορούν επίσης να νοσήσουν από παρόμοιους παθογόνους οργανισμούς όπως σαλμονέλα, E.coli, giardia lamblia (παράσιτο που προκαλεί λαμβλίαση, λοίμωξη του πεπτικού που μπορεί να προκαλέσει διάρροια, ναυτία και πόνο στο στομάχι) και καμπυλοβακτήριο, που προκαλεί επίσης γαστρεντερίδα.
«Σαρκοβόρα» βακτήρια
Μπάνιο στη θάλασσα και μετά θαλασσινά και ουζάκι είναι ένας ακαταμάχητος συνδυασμός για το καλοκαίρι. Το vibrio vulnificus είναι ένα ιδιαίτερα επικίνδυνο μικρόβιο το οποίο αγαπά τα στρείδια. Αν εμείς φάμε αυτά τα οστρακοειδή στα οποία έχει αποικήσει το μικρόβιο κινδυνεύουμε με ναυτία, διάρροια και πόνο στην κοιλιά.
Για τους κολυμβητές με ανοικτές πληγές οι λοιμώξεις από το vibrio vulnificus μπορούν να διασπάσουν το δέρμα και να προκαλέσουν εξέλκωση. Τις περισσότερες φορές η θεραπεία περιλαμβάνει αντιβιοτικά και σε πολύ σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να γίνει ακρωτηριασμός.
Το καλοκαίρι του 2014 το Υπουργείο Υγείας της Φλόριντας κατέγραψε 15 περιπτώσεις μολύνσεων με το συγκεκριμένο μικρόβιο, εκ των οποίων οι τρεις ήταν θανατηφόρες. Σύμφωνα με τα CDC στην Αμερική κάθε χρόνο καταγράφονται κατά μέσο 95 περιπτώσεις μόλυνσης με το vibrio vulnificus, από τις οποίες 35 οδηγούν στην απώλεια ζωής.
Νόσος των Λεγεωνάριων
Το βακτήριο του γένους Λεγεωνέλλα είναι υδρόβιο και εντοπίζεται σε λίμνες, ποτάμια, στη θάλασσα, σε δεξαμενές και συστήματα ύδρευσης και ψύξης. Στην παραλία το πιθανότερο μέρος που μπορεί να το κολλήσεις είναι το δημόσιο ντους. Μπορεί να πολλαπλασιαστεί σε θερμοκρασίες ανάμεσα σε 20°C και 55°C, με ιδανική θερμοκρασία στους 35°C.
Περίπου το 90% όλων των λεγεωνελώσεων οφείλονται στο βακτήριο Legionella pneumophila (Λεγεωνέλλα η πνευμονόφιλος), η οποία ευθύνεται για τη Νόσο των Λεγεωναρίων. Τα συμπτώματα της νόσου είναι βήχας, πυρετός, μυϊκοί πόνοι και πόνοι στις αρθρώσεις, δύσπνοια και κόπωση.
Συνήθως μια θεραπεία με αντιβιοτικά μπορεί να είναι αποτελεσματική, αλλά σε κάποιες περιπτώσεις η ασθένεια μπορεί να είναι θανατηφόρα σε ποσοστό 15% για τα υγιή άτομα και στο 40% σε ειδικές ομάδες (όπως βρέφη, ηλικιωμένοι κ.ά).
Φαγούρα του κολυμβητή (Cercarial Dermatitis)
Η φαγούρα του κολυμβητή εμφανίζεται σαν εξάνθημα στο δέρμα και προκαλείται από την επαφή με το νερό (στις λίμνες) που περιέχει τα παράσιτα του γένους Schistosoma. Τα παράσιτα απελευθερώνονται από μολυσμένα σαλιγκάρια του γλυκού νερού.
Σε θαλάσσια περιβάλλοντα ο όρος φαγούρα του κολυμβητή μπορεί να αναφέρεται σε εξανθήματα που προκαλούνται από την επαφή με μέδουσες.
Τα συμπτώματα, που μπορούν να διαρκέσουν έως και μία εβδομάδα, περιλαμβάνουν αίσθημα καύσου, μυρμήγκιασμα και φαγούρα. Ο άνθρωπος που προσβάλλεται εκδηλώνει μέσα σε 12 ώρες από την επαφή με το παράσιτο μικρά κόκκινα σπυράκια που μπορούν να μετατραπούν σε φουσκάλες. Αυτή η μορφής δερματίτιδα δεν είναι κολλητική και αντιμετωπίζεται με κορτικοστεροειδείς κρέμες και κρέμες με αντιφλεγμονώδη δράση.