ΔΕΠΥ ενηλίκων: Διακριτή διαταραχή ή «καμουφλαρισμένο» άγχος;

Η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) αποτελεί μία από τις συνηθέστερες συμπεριφορικές διαταραχές στα παιδιά. Στους ενήλικες, η ΔΕΠΥ θεωρείται συχνά συνέχεια μιας κατάστασης που ξεκίνησε στα πρώτα χρόνια της ζωής.

Νέα έρευνα που εκπονήθηκε από το Βασιλικό Κολέγιο του Λονδίνου εξέτασε εάν η ΔΕΠΥ ενηλίκων αποτελεί διακριτή μορφή της ΔΕΠΥ στην παιδική ηλικία, αν πηγάζει από αυτή ή αν τα συμπτώματά της οφείλονται σε άλλη διαταραχή.

Οι ερευνητές μελέτησαν το ενδεχόμενο οι δύο μορφές της διαταραχής (παιδική-ενηλίκων) να οφείλονται σε διαφορετικούς παράγοντες –άρα να χρειάζονται διαφορετική θεραπευτική αντιμετώπιση– και εκτιμούν ότι τα συμπτώματα άλλων διαταραχών (π.χ. ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή, ήπια αγχώδης διαταραχή) «κρύβονται» πιθανώς πίσω από αρκετές διαγνώσεις για ΔΕΠΥ σε ενήλικες.

Με άλλα λόγια, η καθυστερημένη διάγνωση για ΔΕΠΥ ίσως είναι λάθος διάγνωση.

Συμπτώματα ΔΕΠΥ

Τρία είναι τα βασικά χαρακτηριστικά της ΔΕΠΥ: έλλειψη προσοχής, υπερκινητικότητα και παρορμητισμός. Η έλλειψη συγκέντρωσης και οργάνωσης αποτελούν στοιχεία της έλλειψης προσοχής. Στην υπερκινητικότητα υπάγονται συμπεριφορές όπως οι νευρικές κινήσεις (ιδίως των άκρων) και η συνεχής κινητικότητα του ατόμου. Τέλος, ο παρορμητισμός περιγράφει τις απερίσκεπτες συμπεριφορές στις οποίες προχωρά το άτομο χωρίς να σκεφτεί τις πιθανές συνέπειες ή τους κινδύνους των πράξεών του.

Ενδέχεται ένα άτομο να εκδηλώνει μόνο ένα ή δύο από τα τρία χαρακτηριστικά ή και όλα.

Άγχος vs. ΔΕΠΥ ενηλίκων

Στο πλαίσιο της νέας μελέτης, οι ερευνητές αξιολόγησαν διαχρονικά δείγμα 2.232 Βρετανών ως προς τα συμπτώματα ΔΕΠΥ στην παιδική ηλικία (5, 7, 10 και 12 ετών) και στην ενήλικη ζωή (συνεντεύξεις σε ηλικία 18 ετών, εφαρμόζοντας τα πρότυπα του DSM-5).

Συνολικά, 247 συμμετέχοντες πληρούσαν τα διαγνωστικά κριτήρια για ΔΕΠΥ στην παιδική ηλικία, ενώ 166 για ΔΕΠΥ ενηλίκων. Ποσοστό περίπου 65% των περιστατικών αυτών περιγράφηκαν ως ΔΕΠΥ καθυστερημένης εκδήλωσης, δηλαδή δεν είχε γίνει διάγνωση για ΔΕΠΥ στην παιδική ηλικία.

Βάσει των παρατηρήσεών τους, οι ερευνητές κατέληξαν σε τρεις πιθανές θεωρίες που εξηγούν τη ΔΕΠΥ ενηλίκων:

1) Η ΔΕΠΥ στην ενήλικη ζωή αποτελεί συνέχεια της ΔΕΠΥ στην παιδική ηλικία, η οποία ΔΕΠΥ στην παιδική ηλικία παραμένει «κρυμμένη» λόγω της υψηλής ευφυΐας του παιδιού ή χάρη στο υποστηρικτικό οικογενειακό περιβάλλον, με αποτέλεσμα τα συμπτώματα να έρχονται στην επιφάνεια πολύ αργότερα.

2) Άτομα που λαμβάνουν διάγνωση για ΔΕΠΥ ενηλίκων πάσχουν από άλλη διαταραχή με παρόμοια συμπτώματα, όπως άγχος.

3) Η ΔΕΠΥ ενηλίκων αποτελεί διαφορετική διαταραχή από τη ΔΕΠΥ στην παιδική ηλικία.

Η πλάστιγγα γέρνει υπέρ της πρώτης θεωρίας, αν και ακόμη δεν μπορεί να ειπωθεί τίποτα με βεβαιότητα. Κείμενο που συνοδεύει τη νέα μελέτη αναφέρει ότι οι ανεπτυγμένες νοητικές δεξιότητες του ατόμου σε μικρή ηλικία σε συνδυασμό με ένα υποστηρικτικό περιβάλλον εξασφαλίζουν την επιτυχία και την «απόκρυψη» των συμπτωμάτων στα πρώτα χρόνια της ζωής, όμως εάν αργότερα αυτά τα «δεκανίκια» πάψουν να υπάρχουν, εκδηλώνονται εμφανώς τα συμπτώματα της ΔΕΠΥ.

http://www.onmed.gr/ygeia-psyhikh/item/343535-depy-enilikon-diakriti-diataraxi-i-kamouflarismeno-agxos