«Δεν ξέρουμε και ούτε
μας ενδιέφερε να μάθουμε ποιος πήρε τα
χρήματα και αν κάποιοι πλουτίζουν εις
βάρος της ανάγκης μας» συνεχίζουν την
εξομολόγησή τους και συμπληρώνουν πως
«έστω και με αυτό τον τρόπο σήμερα
μεγαλώνουμε ένα ευτυχισμένο παιδί»
Η Μ. είναι ένα κορίτσι
16 ετών που το παρελθόν της δεν θα το
μάθει ποτέ. Η ζωή της αγοράστηκε μια
νύχτα σε ένα εγκαταλελειμμένο νταμάρι
στα Τουρκοβούνια. Στα σκοτεινά άλλαξαν
χέρια ένα βρέφος και εκατό χιλιάδες
δραχμές. Κανείς δεν ρώτησε ονόματα,
κανείς δεν ζήτησε υπογραφές, μονάχα
κάποια μισόλογα για μια μάνα από τη
Βουλγαρία που δεν μπορούσε να αναθρέψει
το νεογέννητο. Ένα ζευγάρι έφυγε εκείνο
το βράδυ με το πολυπόθητο παιδί στην
αγκαλιά. «Πρώτα περάσαμε τη δοκιμασία
των εξωσωματικών χωρίς κανένα αποτέλεσμα,
στη συνέχεια βρεθήκαμε αντιμέτωποι με
το μαρτύριο της αναμονής σε κάποια
ιδρύματα, τα χρόνια περνούσαν κι εμείς
είχαμε ανάγκη από ένα παιδί» θυμούνται
οι θετοί γονείς της Μ. «Ένας γιατρός και
ένας δικηγόρος ανέλαβαν τότε να μας
δώσουν αυτό που είχαμε ανάγκη» συνεχίζει
το ζευγάρι, που αναγκάστηκε όπως και
πολλά άλλα άτεκνα ζευγάρια να «αγοράσει»
ένα παιδί. «Δεν ξέρουμε και ούτε μας
ενδιέφερε να μάθουμε ποιος πήρε τα
χρήματα και αν κάποιοι πλουτίζουν εις
βάρος της ανάγκης μας» συνεχίζουν την
εξομολόγησή τους και συμπληρώνουν πως
«έστω και με αυτό τον τρόπο σήμερα
μεγαλώνουμε ένα ευτυχισμένο παιδί».
650 υιοθεσίες τον χρόνο
Σύμφωνα με τα στοιχεία
του «Συνηγόρου του Παιδιού», κάθε χρόνο
στην Ελλάδα πραγματοποιούνται 650
υιοθεσίες, εκ των οποίων σχεδόν το 90%
είναι ιδιωτικές -πραγματοποιούνται,
δηλαδή, κατόπιν απευθείας συμφωνίας
μεταξύ των βιολογικών και των υποψήφιων
θετών γονιών. Την ώρα, μάλιστα, που οι
αγοραπωλησίες βρεφών «ανθούν», περίπου
200 παιδιά που βρίσκονται μέσα στα ιδρύματα
είναι καταδικασμένα να περιμένουν από
μερικούς μήνες έως και τρία χρόνια
προκειμένου να δοθούν προς υιοθεσία σε
μία οικογένεια.
Ο Μ. και η Χ. περίμεναν
χρόνια, με την αίτησή τους να αραχνιάζει
στις λίστες αναμονής ενός ιδρύματος.
«Καταλήξαμε να πάρουμε το παιδί όταν
αυτό ήταν πλέον 5 ετών» λέει το ζευγάρι
και περιγράφει τις δυσκολίες που
αντιμετώπισε για την ένταξη του
υιοθετημένου παιδιού στο οικογενειακό
περιβάλλον. «Εφιάλτες, φοβίες, ανασφάλειες
και πολλές φορές ακόμα και βίαιες
συμπεριφορές ήταν μέρος της καθημερινότητάς
μας από ένα παιδί που είχε βιώσει τη ζωή
του ορφανοτροφείου» εξηγούν και
αναρωτιούνται «γιατί χρειάστηκαν τόσα
χρόνια;».
Γραφειοκρατικό σύστημα
Δέσμια ενός δαιδαλώδους
γραφειοκρατικού συστήματος και ενός
χρονοβόρου νομοθετικού πλαισίου (Ν.
2447/96), περισσότερα από εκατοντάδες
παιδιά, ορφανά, εγκαταλελειμμένα ή
προερχόμενα από δυσλειτουργικές
οικογένειες, παραμένουν για μήνες, ακόμη
και χρόνια, εγκλωβισμένα στα ιδρύματα
της χώρας. Τα κενά και οι καθυστερήσεις
του συστήματος -αλλά και οι συχνές
προτιμήσεις των υποψήφιων γονέων για
μικρά και υγιή παιδιά με συγκεκριμένα
εξωτερικά χαρακτηριστικά- αφήνουν
άφθονο χώρο για τη δράση κυκλωμάτων που
εμπορεύονται βρέφη.
Ένα εμπόριο που ανθεί,
έχει τους δικούς του κανόνες και φυσικά
τον απαραίτητο τιμοκατάλογο. Η ανθρώπινη
ζωή, από τα σπάργανά της ακόμη, κοστολογείται
στις 15.000 - 25.000 ευρώ, διαφορετικές τιμές
για αγόρια και κορίτσια, ακριβότερα τα
«Ελληνόπουλα» από τα βρέφη Βουλγαρίας
για παράδειγμα. Να είναι, άραγε, τυχαίο
το γεγονός ότι στο 80% των περιπτώσεων
οι βιολογικοί γονείς ζουν στη Βουλγαρία;
Δεν είναι, δηλαδή, Βούλγαροι που μένουν
εδώ, αλλά γυναίκες που έρχονται στην
Ελλάδα για να γεννήσουν και μετά
επιστρέφουν στην πατρίδα τους. Όπως
φυσικά δεν είναι διόλου τυχαίο ότι μέχρι
σήμερα τα περισσότερα κυκλώματα
αγοραπωλησίας βρεφών έχουν εντοπισθεί
στη Βόρειο Ελλάδα με μητέρες στη
συντριπτική πλειοψηφία από την Βουλγαρία.
Οι αρχές κάνουν λόγο για διασυνοριακές
διασυνδέσεις, πολυεθνικά κυκλώματα και
εισαγωγή εγκύων γυναικών από γειτονική
χώρα που τροφοδοτεί την βιομηχανία των
«ιδιωτικών υιοθεσιών» εκμεταλλευόμενη
την ανάγκη χιλιάδων ζευγαριών. 'Έως
σήμερα στα περισσότερα ληξιαρχεία η
διαδικασία δήλωσης του παιδιού μπορεί
να γίνει με δύο μάρτυρες. Εκεί στηρίζονται
τα κυκλώματα και παρουσιάζοντας δύο
ψευδομάρτυρες ανοίγουν τους δρόμους
της πώλησης. Με την αποκάλυψη της υπόθεσης
της Μαρίας στα Φάρσαλα ήρθε στην επιφάνεια
το μεγάλο κενό νόμου που υπάρχει και
επιτρέπει την εύκολη «νομιμοποίηση»
ενός αγορασμένου παιδιού.
Πλημμέλημα η αγοραπωλησία
Η αγοραπωλησία βρέφους
σήμερα θεωρείται πλημμέλημα και
τιμωρείται με μικρές ποινές. Όσο δε
αφορά το παιδί, σε περίπτωση εφαρμογής
του νόμου, αυτό στέλνεται στο Κέντρο
Βρεφών, μπορεί να μείνει 3 ή 4 χρόνια στο
ίδρυμα ώσπου να τελειώσουν τα δικαστήρια
που ορίζουν ότι χάνει την επιμέλεια ο
γονέας που μετείχε στην αγοραπωλησία...
Έτσι το παιδί τιμωρείται για δεύτερη
φορά στη ζωή του.
Βασικά αιτήματα του
«Συνηγόρου του Παιδιού», των κοινωνικών
υπηρεσιών, αλλά και των ΜΚΟ που
δραστηριοποιούνται στον ευαίσθητο
τομέα των υιοθεσιών, είναι η αναθεώρηση
του Ν. 447/96, ο οποίος είναι ανεπαρκής, η
κατάργηση των ιδιωτικών υιοθεσιών και
η επίσπευση των διαδικασιών για τις
υιοθεσίες μέσω ιδρυμάτων. Βεβαίως ένα
καίριο ερώτημα που υπάρχει είναι οι
χρονοβόρες διαδικασίες που ακολουθούν
τα ιδρύματα για την υιοθεσία. Η
γραφειοκρατία ταλαιπωρεί πολλούς
πολίτες που απευθύνονται με αιτήσεις
σε αυτά. Στο ίδρυμα «Μητέρα» υποβάλλονται
κάθε χρόνο 500 αιτήσεις και τα παιδιά
προς υιοθεσία είναι γύρω στα 50.
Απλοποίηση της υιοθεσίας
Τα ζευγάρια που περιμένουν
εδώ και χρόνια την απλοποίηση των
διαδικασιών υιοθεσίας παραμένουν μεταξύ
σφύρας και άκμονος. Δεν μπορούν να
γλιτώσουν από τη γραφειοκρατική
ταλαιπωρία και βλέπουν τις υποθέσεις
τους σε εκκρεμότητα, να καθυστερούν και
η αναμονή τους να παρατείνει την αγωνία
καθιστώντας τους ευάλωτους στην λύση
της αγοράς ενός παιδιού. Είναι
χαρακτηριστικό πως πέρυσι σε ίδρυμα
της Θεσσαλονίκης κατατέθηκαν 60 αιτήσεις
υιοθεσίας και μόλις οκτώ παιδιά βρήκαν
νέα οικογένεια.
«Όχι, δεν μετανιώσαμε
ούτε μια στιγμή γι' αυτό που κάναμε
εκείνη τη νύχτα» λένε οι γονείς της Μ.
«Πέρυσι το καλοκαίρι τής αποκαλύψαμε
πως είμαστε θετοί και όχι βιολογικοί
της γονείς, της είπαμε πως την υιοθετήσαμε
από ίδρυμα, ντρεπόμασταν να της πούμε
έτσι ψυχρά πως την αγοράσαμε, μα σίγουρα
δεν ντρεπόμαστε για την αγάπη που της
προσφέραμε».
Ρεπορτάζ Πέτρος Κατσακος
avgi
Σχόλια