Τα βασικά σημεία του σχεδίου του υπουργείου Υγείας για την
καταπολέμηση της διαφθοράς στην υγεία παρουσίασε κατά τη διάρκεια
συνέντευξης Τύπου, ο επικεφαλής της ομάδας εργασίας που επεξεργάστηκε
το σχέδιο, καθηγητής Πολιτικής Δικονομίας στο Εθνικό Καποδιστριακό
Πανεπιστήμιο Αθηνών Νίκος Κλαμαρής.
Κύριες αιχμές του σχεδίου, το οποίο ο κ. Κλαμαρής υπογράμμισε πως μπορεί να αποτελέσει πρότυπο και για άλλα υπουργείο είναι η δημιουργία κεντρικού συστήματος ελέγχου σειράς εγχειρήσεων, η διερεύνηση ακόμη και ανώνυμων καταγγελιών για διαφθορά στον χώρο της υγείας, η δημιουργία υποδομών των ελεγκτικών μηχανισμών, η συγκρότηση πειθαρχικών συμβουλίων και η αλληλοενημέρωση των υπηρεσιών.
Να σημειωθεί πως η συγκεκριμένη επιτροπή δημιουργήθηκε με πρωτοβουλία του πρώην υπουργού Υγείας Ανδρέα Λυκουρέντζου.
Ο κ. Κλαμαρής επισήμανε πως το υπουργείο Υγείας υπήρξε το πρώτο υπουργείο που κατέθεσε ολοκληρωμένο σχέδιο καταπολέμησης της διαφθοράς στον εθνικό συντονιστή, κ. Τέντε.
Στην ομιλία του ο κ. Κλαμαρής επισήμανε:
«Στο χώρο της υγείας η διαφθορά έχει ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό, ότι συνδέεται με την προσωπικότητα του ανθρώπου, επειδή εν πάση περιπτώσει το θύμα της διαφθοράς είναι ένας άρρωστος και αυτό έχει μία ιδιαίτερη επιβαρυντική περίπτωση.
Βέβαια, οι λόγοι της διαφθοράς είναι πολλοί. Λόγου χάριν, η θεοποίηση του χρήματος κατά τις τελευταίες δεκαετίες και με τη προϊούσα πτώση των ηθικών αξιών.
Η έλλειψη σεβασμού προς την έννομη τάξη. Η ανοχή στην ιδέα της διαφθοράς ή η ιδέα ότι η διαφθορά εντάσσεται στο γενικότερο επενδυτικό, επιχειρηματικό ή στο κόστος διαβιώσεως.
Η εκ των άνω καμία φορά, στο παρελθόν, εκπορευθείσα αμέσως ή εμμέσως ανοχή και αδιαφορία στην οποιαδήποτε διαφθορά. Βέβαια, από την άλλη πλευρά πρέπει να πούμε και το εξής: Ότι ενώ στα άλλα εγκλήματα έχουμε θύτη και θύμα, στη διαφθορά μετέχει κάπου στην έννοια του θύτου και εκείνος ο οποίος δωροδοκεί.
Βεβαίως με το ελαφρυντικό περιστατικό, ότι αυτός ενδεχομένως εκβιάζεται, αλλά εν πάση περιπτώσει, ξέρετε, όταν θέλω και εγώ να δωροδοκήσω για να έχω μια ευνοϊκή αν θέλετε μεταχείριση, συμμετέχω και εγώ, ενώ βέβαια όταν γίνει ένα αυτοκινητιστικό ατύχημα ή ένας φόνος, συμμετέχει αρνητικά μόνο ένας, ο θύτης.
Όλα αυτά προσπάθησε η Επιτροπή να τα αντιμετωπίσει με συγκεκριμένα περιστατικά, τα οποία εισέφεραν στην Επιτροπή για συζήτηση οι διάφορες υπηρεσίες του Υπουργείου.
Γιατί βέβαια είναι γνωστό το ζήτημα που ανακύπτει με το φακελάκι ή άλλες περιπτώσεις, αλλά προκειμένου να μπορέσει η Πολιτεία, που δείχνει μία σημαντική προσπάθεια, τον τελευταίο καιρό ιδίως, να καταπολεμήσει τη διαφθορά, θα πρέπει να έχει ένα σύστημα καταπολεμήσεως της διαφθοράς.
Δεν είμαστε όλοι διεφθαρμένοι
Από την άλλη πλευρά, δεν πρέπει να γινόμαστε εκπρόσωποι της ιδέας ότι είμαστε όλοι διεφθαρμένοι. Η άποψη που πολλές φορές διαχέεται, ότι όλοι είμαστε διεφθαρμένοι ή ότι όλοι οι υπάλληλοι είναι διεφθαρμένοι, ότι όλοι οι γιατροί είναι διεφθαρμένοι ή οι δημοσιογράφοι, δεν ανταποκρίνεται στη πραγματικότητα και είναι λάθος, γιατί έτσι απαλλάσσονται εκείνοι που πραγματικά είναι διεφθαρμένοι. Μάλιστα πρέπει να πω, επειδή είμαστε τώρα στο χώρο της υγείας, ότι εμένα που δεν είμαι γιατρός, είμαι νομικός, η έκφραση αυτή, ότι όλοι είναι διεφθαρμένοι στο επίπεδο της ιατρικής ή οπουδήποτε αλλού, είναι και ψευδής και συκοφαντική.
Βέβαια, υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι είναι διεφθαρμένοι. Υπάρχουν συγκεκριμένα περιστατικά και αυτά προσπαθούμε να καταπολεμήσουμε.
Η Επιτροπή έχει συντάξει ένα αναλυτικό σχέδιο, με επιμέρους περιπτώσεις. Θα σας κοινοποιηθεί. Μέχρι τώρα, τουλάχιστον από δική μας πλευρά δεν είχε γνωστοποιηθεί, απλώς είχε κατατεθεί ανεπισήμως για να το έχει υπόψη του, επειδή τυχαίνει να είμαι μέλος εκείνης της Επιτροπής, ο κύριος Τέντες, για να το μελετήσει, για να το λάβει υπόψη του στο πλαίσιο της γενικότερης καταπολεμήσεως της διαφθοράς.
Ανώνυμες καταγγελίες
Ένα βασικό πρόβλημα το οποίο υπάρχει και το οποίο γίνεται προσπάθεια να επιδειχθεί, είναι πρώτα ότι δεν πρέπει πλέον να αγνοούμε και τις ανώνυμες καταγγελίες. Το έχει πει και ο κύριος Τέντες, ότι και οι ανώνυμες καταγγελίες θα αξιολογούνται και προβλέπεται πως αξιολογούνται, αλλά απ’ ότι πληροφορήθηκα, και από πολιτικούς και από προκατόχους σας, αξιολογούντο και στο παρελθόν.
Απλώς βεβαίως, όπως καταλαβαίνετε με τη δέουσα προσοχή, διότι υπάρχει και η τάση, οι μισοί να καταγγέλλουν τους άλλους μισούς.
Επομένως, πρέπει εκείνοι οι οποίοι επεξεργάζονται ή αξιολογούν τις καταγγελίες, να έχουν και τη γνώση και την πείρα, πως μπορεί να διαπιστωθεί αν ο καταγγέλλων είναι ένας απλός συκοφάντης ή κάτω από την καταγγελία την ανώνυμη υποκρύπτεται κάποιος ο οποίος είναι εγκληματίας.
Έλεγχος σειράς εγχειρήσεων
Ένα δεύτερο σημείο είναι το θέμα του ελέγχου της σειράς των εγχειρήσεων. Υπάρχουν και άλλες βεβαίως ιατρικές παρεμβάσεις ή επεμβάσεις αλλά εκεί, στις εγχειρήσεις, το ζήτημα της τηρήσεως μιας σειράς δημιουργεί πάντα πολλές απορίες κλπ. Και εκεί εμείς έχουμε εισηγηθεί, μετά από σχετική βεβαίως πρόταση των αρμοδίων υπηρεσιών του Υπουργείου, να δημιουργηθεί ένα κεντρικό σύστημα όπου σε ανώτατο επίπεδο ο Υπουργός αλλά και σε κατώτερο επίπεδο διάφοροι υπηρεσιακοί παράγοντες να μπορούν να ελέγχουν, λόγου χάρη στο νοσοκομείο Αλεξανδρουπόλεως, γιατί ο ασθενής Α ο οποίος εισήχθη σήμερα εγχειρίστηκε σήμερα και δεν εγχειρίστηκε ο ασθενής Β που είναι εδώ και 10 μέρες σε αναμονή.
Αυτό βέβαια προϋποθέτει πολλές γνώσεις αξιολογήσεως διότι βέβαια μπορεί ο ασθενής Α ο οποίος προτιμήθηκε να είχε ένα επείγον πρόβλημα ενώ ο ασθενής Β να μην είχε ένα επείγον πρόβλημα και να περίμενε να εγχειριστεί. Ή ο ένας να ήταν πολυτραυματίας ο άλλος να μην είναι.
Πάντως με ένα τέτοιο σύστημα θα μπορεί να ελέγχεται -και από πλευράς τεχνικής μας διαβεβαίωσαν ότι μπορεί να γίνει- κεντρικά οποιαδήποτε στιγμή. Μας ήρθε μια ανώνυμη καταγγελία για να δούμε τι γίνεται. Θα μπορεί να ελέγχεται και έτσι βεβαίως θα μπορέσουν να ιαθούν με την πάροδο του χρόνου διότι βέβαια -μην τρέφουμε αυταπάτες- όλα αυτά τα θέματα δεν μπορούν να εξαλειφθούν από τη μια μέρα στην άλλη. Είναι και θέμα παιδείας, για αυτό μάλιστα και ο κος Τέντες έχει ανακοινώσει ότι θα γίνουν και διάφορες εκπαιδευτικές εκδηλώσεις ώστε ο κόσμος να εθίζεται στη μάχη κατά της διαφθοράς και να μην θεωρεί «ωχ βρε αδερφέ κάτι έγινε, εντάξει, τι να κάνουμε δεν πειράζει».
Έλλειψη υποδομών ελεγκτικών μηχανισμών
Ένα άλλο σημείο στο οποίο υπάρχουν πολλά προβλήματα, δηλαδή προβλήματα τα οποία μας εμποδίζουν να καταπολεμήσουμε τη διαφθορά, είναι ότι οι ελεγκτικοί οργανισμοί δεν έχουν την υποδομή που θα έπρεπε να έχουν. Αλλά ανεξάρτητα από αυτό και όταν κάνουν τη δουλειά τους όπως πρέπει -και επειδή έτυχε να λάβω γνώση συγκεκριμένων παραδειγμάτων την κάνουν τη δουλειά τους πολύ καλά- από εκεί και πέρα εγκύπτει ένα πρόβλημα καθυστερήσεως.
Υπάρχει ένα πρόβλημα καθυστερήσεως διότι παραπέμπονται κάποιοι στα πειθαρχικά συμβούλια αλλά τα πειθαρχικά συμβούλια καθυστερούν. Ή αν θέλετε, δεν υπάρχει η αλληλοπληροφόρηση. Και όταν ταυτόχρονα πρόκειται για ποινικό αδίκημα που γίνεται παράλληλη παραπομπή αφενός στο πειθαρχικό Συμβούλιο και αφετέρου στα δικαστήρια, στην εισαγγελία, δεν υπάρχει ένα σύστημα πληροφορήσεως μεταξύ δικαστικών αρχών και του Υπουργείου ή των πειθαρχικών συμβουλίων.
Δεν πρέπει όταν ακούμε ότι δεν υπάρχει ένα σύστημα επικοινωνίας αμέσως να λέμε «μα καλά τι κάνουν». Διότι ειδικά για τα δικαστήρια πρέπει να γνωρίζουμε ότι και οι εισαγγελείς και οι δικαστές δεν έχουν εκ του συντάγματος αν θέλετε την ειδικότερη αρμοδιότητα να πάρουν τον Υπουργό λόγου χάρη και να του πουν «κύριε Υπουργέ, ξέρεις το και το».
Η ανεξαρτησία της δικαιοσύνης απαγορεύει τέτοιες αν θέλετε επαφές και η μόνη επαφή που μπορεί να γίνει, είναι επισήμως με εντολή να ασκηθεί πειθαρχική δίωξη την οποία θα δώσει ο Υπουργός Δικαιοσύνης. Ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου βασικά επικοινωνεί με την Κυβέρνηση δια μέσω του Υπουργού Δικαιοσύνης ή του Πρωθυπουργού.
Σε αυτό, λοιπόν, το σημείο προσπαθούμε να βρούμε τους συνταγματικώς επιτρεπόμενους διαύλους ώστε να υπάρχει μία επικοινωνία μεταξύ δικαστηρίων, πειθαρχικών συμβουλίων αλλά και δημοσίων υπηρεσιών ώστε να γίνεται μία αποτελεσματική καταπολέμηση των διαφόρων πειθαρχικών παραπτωμάτων και των ποινικών βεβαίως.
Συγκρότηση πειθαρχικών συμβουλίων
Ένα άλλο σημείο το οποίο είναι πολύ σημαντικό, είναι η συγκρότηση των πειθαρχικών συμβουλίων.
Εδώ η επιτροπή έχει κάνει μία συγκεκριμένη πρόταση, να μετέχουν στα πειθαρχικά συμβούλια σε μεγάλο κατά πλειοψηφία, σε μεγάλο ποσοστό ή δικαστικοί λειτουργοί ή καθηγητές νομικής ή μέλη του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους.
Δεν σημαίνει ότι είναι οι αλάνθαστοι ή οι αδιάφθοροι, δεν θέλω να πω αυτό. Και αυτοί είναι άνθρωποι, μπορεί να κάνουν λάθη. Αλλά από την άλλη πλευρά, γνωρίζουν νομικά και ασφαλώς δεν λειτουργεί το στοιχείο που πολλές φορές λειτουργεί όταν συνάδελφοι δικάζουν συναδέλφους. Είναι δηλαδή εκπρόσωποι των υπηρεσιών ή των συνδικαλιστικών οργανώσεων που μετέχουν στα πειθαρχικά συμβούλια.
Αυτό νομίζω ότι δεν είναι σωστό. Και υπάρχει μία γενικότερη άποψη για αυτό. Μπορεί να μετέχει βεβαίως, στην περίπτωσή μας ασφαλώς πρέπει να μετέχει και ένας εκπρόσωπος του ιατρικού συλλόγου ή έστω δύο, αλλά από εκεί και πέρα τα πειθαρχικά συμβούλια θα πρέπει να είναι από δικαστές ή καθηγητές νομικής ή εκπροσώπους του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους.
Έτσι, θα υπάρξει μία, αν θέλετε, αποτελεσματικότερη δίωξη των πειθαρχικών παραπτωμάτων.
Και από εκεί και πέρα είναι σημαντικό όταν υπάρχει μία καταδίκη ή μία παραπομπή, να ενημερώνει η μία υπηρεσία την άλλη. Έχουμε περιπτώσεις όπου καταδικάστηκαν, για να πω για τη δική μας, καθηγητές πανεπιστημίου αλλά δεν έτυχε το πανεπιστήμιο ποτέ να πληροφορηθεί ότι ο Α καθηγητής πανεπιστημίου, εν πάση περιπτώσει, έχει καταδικαστεί με ποινική απόφαση.
Και για να σας δείξω μία διάσταση της διαφοροποιήσεως, και είναι γνωστό, προβλέπεται στο σχετικό νόμο ότι αν κάποιος κάνει μία φοροδιαφυγή καλείται από την υπηρεσία, εννοώ την εφορία, και του λένε: κύριε, υπάρχει μια φοροδιαφυγή, έχει ανακαλυφθεί, για το Α ποσό. Κάνε μία συμπληρωματική δήλωση και αν κάνεις συμπληρωματική δήλωση και πληρώσεις το φόρο, η ποινική δίωξη εξαίρεται.
Δεν ξέρω αν αυτό είναι το καλύτερο μέτρο, έχει βέβαια το πλεονέκτημα ότι αυτός που έχει παραβιάσει το νόμο, θα φέρει τα χρήματα.
Από την άλλη πλευρά, αν έχει όμως μία παράλληλη θέση, οπουδήποτε, είναι ιατρός, είναι καθηγητής πανεπιστημίου, ό,τι θέλετε, το ότι έκανε φοροδιαφυγή, έστω και αν μετά την κάλυψε, είναι μία συμπεριφορά που δεν συνάδει με το ήθος που πρέπει να διέπει ένα καθηγητή πανεπιστημίου.
Τέτοιες περιπτώσεις, δηλαδή να μπορεί το πειθαρχικό συμβούλιο να ασχολείται με θέματα για τα οποία ενδεχομένως για τον α ή β λόγο ή λόγω ποινικής παραγραφής δεν τιμωρήθηκε κάποιος ποινικά αλλά παρά ταύτα μπορεί να τιμωρηθεί, καθώς πειθαρχικά συνιστούν ανάρμοστη συμπεριφορά, νομίζω ότι είναι θέματα τα οποία θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε.
Επαναλαμβάνω, δεν είναι τέλειο αυτό το σχέδιο, πάντα υπάρχουν ελλείψεις, πάντα υπάρχει ανάγκη συμπληρώσεων. Πάντως ήταν το πρώτο που κατατέθηκε και που τελείωσε, ενώ αποτελεί μία βάση όχι μόνο για το υπουργείο Υγείας αλλά ενδεχομένως και μία βάση και για άλλα υπουργεία» κατέληξε ο κ. Κλαμαρής.
Κύριες αιχμές του σχεδίου, το οποίο ο κ. Κλαμαρής υπογράμμισε πως μπορεί να αποτελέσει πρότυπο και για άλλα υπουργείο είναι η δημιουργία κεντρικού συστήματος ελέγχου σειράς εγχειρήσεων, η διερεύνηση ακόμη και ανώνυμων καταγγελιών για διαφθορά στον χώρο της υγείας, η δημιουργία υποδομών των ελεγκτικών μηχανισμών, η συγκρότηση πειθαρχικών συμβουλίων και η αλληλοενημέρωση των υπηρεσιών.
Να σημειωθεί πως η συγκεκριμένη επιτροπή δημιουργήθηκε με πρωτοβουλία του πρώην υπουργού Υγείας Ανδρέα Λυκουρέντζου.
Ο κ. Κλαμαρής επισήμανε πως το υπουργείο Υγείας υπήρξε το πρώτο υπουργείο που κατέθεσε ολοκληρωμένο σχέδιο καταπολέμησης της διαφθοράς στον εθνικό συντονιστή, κ. Τέντε.
Στην ομιλία του ο κ. Κλαμαρής επισήμανε:
«Στο χώρο της υγείας η διαφθορά έχει ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό, ότι συνδέεται με την προσωπικότητα του ανθρώπου, επειδή εν πάση περιπτώσει το θύμα της διαφθοράς είναι ένας άρρωστος και αυτό έχει μία ιδιαίτερη επιβαρυντική περίπτωση.
Βέβαια, οι λόγοι της διαφθοράς είναι πολλοί. Λόγου χάριν, η θεοποίηση του χρήματος κατά τις τελευταίες δεκαετίες και με τη προϊούσα πτώση των ηθικών αξιών.
Η έλλειψη σεβασμού προς την έννομη τάξη. Η ανοχή στην ιδέα της διαφθοράς ή η ιδέα ότι η διαφθορά εντάσσεται στο γενικότερο επενδυτικό, επιχειρηματικό ή στο κόστος διαβιώσεως.
Η εκ των άνω καμία φορά, στο παρελθόν, εκπορευθείσα αμέσως ή εμμέσως ανοχή και αδιαφορία στην οποιαδήποτε διαφθορά. Βέβαια, από την άλλη πλευρά πρέπει να πούμε και το εξής: Ότι ενώ στα άλλα εγκλήματα έχουμε θύτη και θύμα, στη διαφθορά μετέχει κάπου στην έννοια του θύτου και εκείνος ο οποίος δωροδοκεί.
Βεβαίως με το ελαφρυντικό περιστατικό, ότι αυτός ενδεχομένως εκβιάζεται, αλλά εν πάση περιπτώσει, ξέρετε, όταν θέλω και εγώ να δωροδοκήσω για να έχω μια ευνοϊκή αν θέλετε μεταχείριση, συμμετέχω και εγώ, ενώ βέβαια όταν γίνει ένα αυτοκινητιστικό ατύχημα ή ένας φόνος, συμμετέχει αρνητικά μόνο ένας, ο θύτης.
Όλα αυτά προσπάθησε η Επιτροπή να τα αντιμετωπίσει με συγκεκριμένα περιστατικά, τα οποία εισέφεραν στην Επιτροπή για συζήτηση οι διάφορες υπηρεσίες του Υπουργείου.
Γιατί βέβαια είναι γνωστό το ζήτημα που ανακύπτει με το φακελάκι ή άλλες περιπτώσεις, αλλά προκειμένου να μπορέσει η Πολιτεία, που δείχνει μία σημαντική προσπάθεια, τον τελευταίο καιρό ιδίως, να καταπολεμήσει τη διαφθορά, θα πρέπει να έχει ένα σύστημα καταπολεμήσεως της διαφθοράς.
Δεν είμαστε όλοι διεφθαρμένοι
Από την άλλη πλευρά, δεν πρέπει να γινόμαστε εκπρόσωποι της ιδέας ότι είμαστε όλοι διεφθαρμένοι. Η άποψη που πολλές φορές διαχέεται, ότι όλοι είμαστε διεφθαρμένοι ή ότι όλοι οι υπάλληλοι είναι διεφθαρμένοι, ότι όλοι οι γιατροί είναι διεφθαρμένοι ή οι δημοσιογράφοι, δεν ανταποκρίνεται στη πραγματικότητα και είναι λάθος, γιατί έτσι απαλλάσσονται εκείνοι που πραγματικά είναι διεφθαρμένοι. Μάλιστα πρέπει να πω, επειδή είμαστε τώρα στο χώρο της υγείας, ότι εμένα που δεν είμαι γιατρός, είμαι νομικός, η έκφραση αυτή, ότι όλοι είναι διεφθαρμένοι στο επίπεδο της ιατρικής ή οπουδήποτε αλλού, είναι και ψευδής και συκοφαντική.
Βέβαια, υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι είναι διεφθαρμένοι. Υπάρχουν συγκεκριμένα περιστατικά και αυτά προσπαθούμε να καταπολεμήσουμε.
Η Επιτροπή έχει συντάξει ένα αναλυτικό σχέδιο, με επιμέρους περιπτώσεις. Θα σας κοινοποιηθεί. Μέχρι τώρα, τουλάχιστον από δική μας πλευρά δεν είχε γνωστοποιηθεί, απλώς είχε κατατεθεί ανεπισήμως για να το έχει υπόψη του, επειδή τυχαίνει να είμαι μέλος εκείνης της Επιτροπής, ο κύριος Τέντες, για να το μελετήσει, για να το λάβει υπόψη του στο πλαίσιο της γενικότερης καταπολεμήσεως της διαφθοράς.
Ανώνυμες καταγγελίες
Ένα βασικό πρόβλημα το οποίο υπάρχει και το οποίο γίνεται προσπάθεια να επιδειχθεί, είναι πρώτα ότι δεν πρέπει πλέον να αγνοούμε και τις ανώνυμες καταγγελίες. Το έχει πει και ο κύριος Τέντες, ότι και οι ανώνυμες καταγγελίες θα αξιολογούνται και προβλέπεται πως αξιολογούνται, αλλά απ’ ότι πληροφορήθηκα, και από πολιτικούς και από προκατόχους σας, αξιολογούντο και στο παρελθόν.
Απλώς βεβαίως, όπως καταλαβαίνετε με τη δέουσα προσοχή, διότι υπάρχει και η τάση, οι μισοί να καταγγέλλουν τους άλλους μισούς.
Επομένως, πρέπει εκείνοι οι οποίοι επεξεργάζονται ή αξιολογούν τις καταγγελίες, να έχουν και τη γνώση και την πείρα, πως μπορεί να διαπιστωθεί αν ο καταγγέλλων είναι ένας απλός συκοφάντης ή κάτω από την καταγγελία την ανώνυμη υποκρύπτεται κάποιος ο οποίος είναι εγκληματίας.
Έλεγχος σειράς εγχειρήσεων
Ένα δεύτερο σημείο είναι το θέμα του ελέγχου της σειράς των εγχειρήσεων. Υπάρχουν και άλλες βεβαίως ιατρικές παρεμβάσεις ή επεμβάσεις αλλά εκεί, στις εγχειρήσεις, το ζήτημα της τηρήσεως μιας σειράς δημιουργεί πάντα πολλές απορίες κλπ. Και εκεί εμείς έχουμε εισηγηθεί, μετά από σχετική βεβαίως πρόταση των αρμοδίων υπηρεσιών του Υπουργείου, να δημιουργηθεί ένα κεντρικό σύστημα όπου σε ανώτατο επίπεδο ο Υπουργός αλλά και σε κατώτερο επίπεδο διάφοροι υπηρεσιακοί παράγοντες να μπορούν να ελέγχουν, λόγου χάρη στο νοσοκομείο Αλεξανδρουπόλεως, γιατί ο ασθενής Α ο οποίος εισήχθη σήμερα εγχειρίστηκε σήμερα και δεν εγχειρίστηκε ο ασθενής Β που είναι εδώ και 10 μέρες σε αναμονή.
Αυτό βέβαια προϋποθέτει πολλές γνώσεις αξιολογήσεως διότι βέβαια μπορεί ο ασθενής Α ο οποίος προτιμήθηκε να είχε ένα επείγον πρόβλημα ενώ ο ασθενής Β να μην είχε ένα επείγον πρόβλημα και να περίμενε να εγχειριστεί. Ή ο ένας να ήταν πολυτραυματίας ο άλλος να μην είναι.
Πάντως με ένα τέτοιο σύστημα θα μπορεί να ελέγχεται -και από πλευράς τεχνικής μας διαβεβαίωσαν ότι μπορεί να γίνει- κεντρικά οποιαδήποτε στιγμή. Μας ήρθε μια ανώνυμη καταγγελία για να δούμε τι γίνεται. Θα μπορεί να ελέγχεται και έτσι βεβαίως θα μπορέσουν να ιαθούν με την πάροδο του χρόνου διότι βέβαια -μην τρέφουμε αυταπάτες- όλα αυτά τα θέματα δεν μπορούν να εξαλειφθούν από τη μια μέρα στην άλλη. Είναι και θέμα παιδείας, για αυτό μάλιστα και ο κος Τέντες έχει ανακοινώσει ότι θα γίνουν και διάφορες εκπαιδευτικές εκδηλώσεις ώστε ο κόσμος να εθίζεται στη μάχη κατά της διαφθοράς και να μην θεωρεί «ωχ βρε αδερφέ κάτι έγινε, εντάξει, τι να κάνουμε δεν πειράζει».
Έλλειψη υποδομών ελεγκτικών μηχανισμών
Ένα άλλο σημείο στο οποίο υπάρχουν πολλά προβλήματα, δηλαδή προβλήματα τα οποία μας εμποδίζουν να καταπολεμήσουμε τη διαφθορά, είναι ότι οι ελεγκτικοί οργανισμοί δεν έχουν την υποδομή που θα έπρεπε να έχουν. Αλλά ανεξάρτητα από αυτό και όταν κάνουν τη δουλειά τους όπως πρέπει -και επειδή έτυχε να λάβω γνώση συγκεκριμένων παραδειγμάτων την κάνουν τη δουλειά τους πολύ καλά- από εκεί και πέρα εγκύπτει ένα πρόβλημα καθυστερήσεως.
Υπάρχει ένα πρόβλημα καθυστερήσεως διότι παραπέμπονται κάποιοι στα πειθαρχικά συμβούλια αλλά τα πειθαρχικά συμβούλια καθυστερούν. Ή αν θέλετε, δεν υπάρχει η αλληλοπληροφόρηση. Και όταν ταυτόχρονα πρόκειται για ποινικό αδίκημα που γίνεται παράλληλη παραπομπή αφενός στο πειθαρχικό Συμβούλιο και αφετέρου στα δικαστήρια, στην εισαγγελία, δεν υπάρχει ένα σύστημα πληροφορήσεως μεταξύ δικαστικών αρχών και του Υπουργείου ή των πειθαρχικών συμβουλίων.
Δεν πρέπει όταν ακούμε ότι δεν υπάρχει ένα σύστημα επικοινωνίας αμέσως να λέμε «μα καλά τι κάνουν». Διότι ειδικά για τα δικαστήρια πρέπει να γνωρίζουμε ότι και οι εισαγγελείς και οι δικαστές δεν έχουν εκ του συντάγματος αν θέλετε την ειδικότερη αρμοδιότητα να πάρουν τον Υπουργό λόγου χάρη και να του πουν «κύριε Υπουργέ, ξέρεις το και το».
Η ανεξαρτησία της δικαιοσύνης απαγορεύει τέτοιες αν θέλετε επαφές και η μόνη επαφή που μπορεί να γίνει, είναι επισήμως με εντολή να ασκηθεί πειθαρχική δίωξη την οποία θα δώσει ο Υπουργός Δικαιοσύνης. Ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου βασικά επικοινωνεί με την Κυβέρνηση δια μέσω του Υπουργού Δικαιοσύνης ή του Πρωθυπουργού.
Σε αυτό, λοιπόν, το σημείο προσπαθούμε να βρούμε τους συνταγματικώς επιτρεπόμενους διαύλους ώστε να υπάρχει μία επικοινωνία μεταξύ δικαστηρίων, πειθαρχικών συμβουλίων αλλά και δημοσίων υπηρεσιών ώστε να γίνεται μία αποτελεσματική καταπολέμηση των διαφόρων πειθαρχικών παραπτωμάτων και των ποινικών βεβαίως.
Συγκρότηση πειθαρχικών συμβουλίων
Ένα άλλο σημείο το οποίο είναι πολύ σημαντικό, είναι η συγκρότηση των πειθαρχικών συμβουλίων.
Εδώ η επιτροπή έχει κάνει μία συγκεκριμένη πρόταση, να μετέχουν στα πειθαρχικά συμβούλια σε μεγάλο κατά πλειοψηφία, σε μεγάλο ποσοστό ή δικαστικοί λειτουργοί ή καθηγητές νομικής ή μέλη του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους.
Δεν σημαίνει ότι είναι οι αλάνθαστοι ή οι αδιάφθοροι, δεν θέλω να πω αυτό. Και αυτοί είναι άνθρωποι, μπορεί να κάνουν λάθη. Αλλά από την άλλη πλευρά, γνωρίζουν νομικά και ασφαλώς δεν λειτουργεί το στοιχείο που πολλές φορές λειτουργεί όταν συνάδελφοι δικάζουν συναδέλφους. Είναι δηλαδή εκπρόσωποι των υπηρεσιών ή των συνδικαλιστικών οργανώσεων που μετέχουν στα πειθαρχικά συμβούλια.
Αυτό νομίζω ότι δεν είναι σωστό. Και υπάρχει μία γενικότερη άποψη για αυτό. Μπορεί να μετέχει βεβαίως, στην περίπτωσή μας ασφαλώς πρέπει να μετέχει και ένας εκπρόσωπος του ιατρικού συλλόγου ή έστω δύο, αλλά από εκεί και πέρα τα πειθαρχικά συμβούλια θα πρέπει να είναι από δικαστές ή καθηγητές νομικής ή εκπροσώπους του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους.
Έτσι, θα υπάρξει μία, αν θέλετε, αποτελεσματικότερη δίωξη των πειθαρχικών παραπτωμάτων.
Και από εκεί και πέρα είναι σημαντικό όταν υπάρχει μία καταδίκη ή μία παραπομπή, να ενημερώνει η μία υπηρεσία την άλλη. Έχουμε περιπτώσεις όπου καταδικάστηκαν, για να πω για τη δική μας, καθηγητές πανεπιστημίου αλλά δεν έτυχε το πανεπιστήμιο ποτέ να πληροφορηθεί ότι ο Α καθηγητής πανεπιστημίου, εν πάση περιπτώσει, έχει καταδικαστεί με ποινική απόφαση.
Και για να σας δείξω μία διάσταση της διαφοροποιήσεως, και είναι γνωστό, προβλέπεται στο σχετικό νόμο ότι αν κάποιος κάνει μία φοροδιαφυγή καλείται από την υπηρεσία, εννοώ την εφορία, και του λένε: κύριε, υπάρχει μια φοροδιαφυγή, έχει ανακαλυφθεί, για το Α ποσό. Κάνε μία συμπληρωματική δήλωση και αν κάνεις συμπληρωματική δήλωση και πληρώσεις το φόρο, η ποινική δίωξη εξαίρεται.
Δεν ξέρω αν αυτό είναι το καλύτερο μέτρο, έχει βέβαια το πλεονέκτημα ότι αυτός που έχει παραβιάσει το νόμο, θα φέρει τα χρήματα.
Από την άλλη πλευρά, αν έχει όμως μία παράλληλη θέση, οπουδήποτε, είναι ιατρός, είναι καθηγητής πανεπιστημίου, ό,τι θέλετε, το ότι έκανε φοροδιαφυγή, έστω και αν μετά την κάλυψε, είναι μία συμπεριφορά που δεν συνάδει με το ήθος που πρέπει να διέπει ένα καθηγητή πανεπιστημίου.
Τέτοιες περιπτώσεις, δηλαδή να μπορεί το πειθαρχικό συμβούλιο να ασχολείται με θέματα για τα οποία ενδεχομένως για τον α ή β λόγο ή λόγω ποινικής παραγραφής δεν τιμωρήθηκε κάποιος ποινικά αλλά παρά ταύτα μπορεί να τιμωρηθεί, καθώς πειθαρχικά συνιστούν ανάρμοστη συμπεριφορά, νομίζω ότι είναι θέματα τα οποία θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε.
Επαναλαμβάνω, δεν είναι τέλειο αυτό το σχέδιο, πάντα υπάρχουν ελλείψεις, πάντα υπάρχει ανάγκη συμπληρώσεων. Πάντως ήταν το πρώτο που κατατέθηκε και που τελείωσε, ενώ αποτελεί μία βάση όχι μόνο για το υπουργείο Υγείας αλλά ενδεχομένως και μία βάση και για άλλα υπουργεία» κατέληξε ο κ. Κλαμαρής.
iatrikostypos
Σχόλια