Οι αναστολείς αντλίας πρωτονίων (PPI's), που χορηγούνται
ευρέως για το στομαχικό έλκος και τη γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, σχετίζονται
με αυξημένο κίνδυνο πρόωρου θανάτου, σύμφωνα με αμερικανική μελέτη που
δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό έντυπο BMJ Open.
Οι ερευνητές της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ουάσιγκτον,
με επικεφαλής τον επίκουρο καθηγητή Ιατρικής Ζιγιάντ Αλ-Άλι, ανέλυσαν στοιχεία
για περίπου 276.000 χρήστες PPI's, καθώς και για 73.400 άτομα που έπαιρναν μια
άλλη κατηγορία φαρμάκων, τους Η2-ανταγωνιστές.
Οι χρήστες των PPI's αντιμετώπιζαν κατά 25% αυξημένο κίνδυνο
πρόωρου θανάτου συγκριτικά με τους χρήστες Η2-ανταγωνιστών. Για κάθε 500 άτομα
που παίρνουν αναστολείς αντλίας πρωτονίων επί ένα έτος, καταγραφόταν ένας
επιπλέον θάνατος, ο οποίος θα αλλιώς δεν θα είχε συμβεί.
Ο κίνδυνος ήταν μεγαλύτερος, όσο πιο μακρόχρονη ήταν η χρήση
τους. Όσοι τα έπαιρναν για περισσότερο από ένα έτος, είχαν 51% μεγαλύτερο
κίνδυνο πρόωρου θανάτου, όσοι τα έπαιρναν έξι έως 12 μήνες, είχαν μεγαλύτερο
κίνδυνο κατά 31%, ενώ ο κίνδυνος ήταν αυξημένος κατά 17% για τους χρήστες από
τρεις έως έξι μήνες.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, αν και η συνιστώμενη θεραπεία με
αναστολείς αντλίας πρωτονίων συνήθως είναι σύντομη (π.χ. δύο έως οκτώ εβδομάδες
σε περίπτωση έλκους), στην πραγματικότητα πολλοί άνθρωποι καταλήγουν να
παίρνουν τα φάρμακα αυτά επί μήνες ή και χρόνια.
Λαμβάνοντας υπόψη τα εκατομμύρια των ανθρώπων που παίρνουν
τακτικά PPI's, σύμφωνα με τους ερευνητές, αυτό «μεταφράζεται» σε αρκετές
χιλιάδες επιπλέον θανάτους κάθε χρόνο. Και επισημαίνουν ότι ίσως είναι ώρα να
περιοριστεί η χρήση -ιδίως η διάρκειά της- των φαρμάκων αυτών.
Εξάλλου, οι αναστολείς αντλίας πρωτονίων στο παρελθόν έχουν
σχετιστεί με διάφορα προβλήματα υγείας, όπως οστικά κατάγματα σε άτομα με
οστεοπόρωση, άνοια, νεφρικές επιπλοκές κ.α.
Γι αυτό, ο Δρ Αλ-Άλι τονίζει ότι, «πρέπει να γίνεται
περιοδική επαναξιολόγηση από το γιατρό κατά πόσο όντως ένας άνθρωπος είναι
ανάγκη να παίρνει αυτά τα φάρμακα. Τις περισσότερες φορές είναι περιττή η
χορήγησή τους για ένα ή δύο χρόνια».
Και προσθέτει ότι «οι αναστολείς αντλίας πρωτονίων σώζουν
ζωές. Αν χρειαζόμουν, ασφαλώς θα έπαιρνα. Αλλά δεν θα το έκανα, αν δεν το είχα
πραγματικά ανάγκη. Και θα ήθελα ο γιατρός μου να με παρακολουθεί προσεκτικά και
να μου κόψει αυτά τα φάρμακα, από τη στιγμή που δεν τα χρειάζομαι πια».