Οι «κουκουβάγιες» προτιμούν να κινούνται με της... νύχτας τα
μάτια, σε αντίθεση με τα «πρωινά πουλιά» που ξυπνούν νωρίς νωρίς και κοιμούνται
και νωρίτερα τα βράδια.
Το ποιος είναι ο «χρονότυπός» μας, όπως λέγεται, δεν
επηρεάζει μόνο το ωράριο της δουλειάς μας ή το πότε θα φάμε και θα γυμναστούμε
αλλά και τη διάθεση και τη συμπεριφορά μας, δείχνει μια νέα αμερικανική μελέτη
ερευνητών του Πανεπιστημίου Μπίγκαμτον.
Σύμφωνα με τα ευρήματα των ερευνητών, τα άτομα που
κοιμούνται αργά (και ξυπνούν αργά) δυσκολεύονται περισσότερο να ελέγξουν τις
εμμονές τους ή τις καταναγκαστικές συμπεριφορές τους σε σύγκριση με όσους
κοιμούνται νωρίς.
Για να καταλήξουν στο συμπέρασμα αυτό, οι ερευνητές
παρακολούθησαν για μία εβδομάδα 20 άτομα με ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή (ΙΨΔ),
η οποία χαρακτηρίζεται από τις εμμονικές σκέψεις και τις επαναλαμβανόμενες
καταναγκαστικές συμπεριφορές και 10 άτομα με πολύ ήπια συμπτώματα ΙΨΔ, που όμως
δεν είχαν λάβει επίσημη διάγνωση για τη διαταραχή.
Ζητήθηκε από τους συμμετέχοντες να διατηρήσουν ένα
«ημερολόγιο ύπνου» στο οποίο έγραφαν τις ώρες που κοιμούνται και ξυπνούν, καθώς
και ένα «ημερολόγιο διάθεσης» στο οποίο αξιολογούσαν κατά πόσο ένιωθαν πως
μπορούν να ελέγξουν τις αγχωτικές τους σκέψεις ή να καταπνίξουν την ανάγκη για
καθημερινά «τελετουργικά» (π.χ. επίμονο πλύσιμο χεριών, επαναλαμβανόμενες
πράξεις ή επανάληψη λέξεων και φράσεων, οργάνωση χώρου).
Αναλύοντας τα ημερολόγια, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η ώρα
που είχε κοιμηθεί καθένας από τους συμμετέχοντες το προηγούμενο βράδυ μπορούσε
να «προβλέψει» πώς θα ένιωθε και θα συμπεριφερόταν την επόμενη ημέρα. Κατά μέσο
όρο, οι συμμετέχοντες έπεφταν για ύπνο στις 12.30 το βράδυ, για τις
κακοδιάθετες «κουκουβάγιες» όμως παρατηρήθηκε σημαντική καθυστέρηση στην ώρα
ύπνου, αφού συνήθιζαν να κοιμούνται γύρω στις 3 το πρωί.
Το ωράριο του ύπνου φαίνεται λοιπόν να παίζει σημαντικό ρόλο
στον έλεγχο των παρορμήσεων, όπως αναφέρει η Τζέσικα Σούμπερτ, μία εκ των
συντακτών της σχετικής μελέτης.
Το επόμενο βήμα των ερευνητών θα είναι να δοκιμάσουν αν η
αλλαγή στο ωράριο του ύπνου μπορεί να βοηθήσει τα άτομα που εκδηλώνουν
συμπτώματα ΙΨΔ να ελέγξουν σε μεγαλύτερο βαθμό τις εμμονές τους.
Τα νέα ευρήματα παρουσιάστηκαν κατά το 31ο συνέδριο των
Επαγγελματικών Ενώσεων Ύπνου και δημοσιεύονται στην επιθεώρηση Sleep.
Σχόλια