Βασισμένο στις μελέτες που έχουν δείξει ότι το ανοσοποιητικό σύστημα μπορεί να ενεργοποιηθεί προκειμένου να παράγει αντισώματα καταπολέμησης του ενζύμου PCSK9 που κλειδώνει στους υποδοχείς της «κακής» χοληστερίνης (LDL), εμποδίζοντας την απομάκρυνσή της από το αίμα, είναι ένα επαναστατικό εμβόλιο ενάντια στην υψηλή χοληστερόλη που αναπτύσσουν Αυστριακοί ερευνητές.
Το εμβόλιο, που θα προστατεύει εφ' όρου ζωής (με ετήσιες επαναλήψεις) από την αθηροσκλήρωση και τη στένωση των αρτηριών, δοκιμάστηκε ήδη με επιτυχία σε πειραματόζωα και το 2015 άρχισε από το πανεπιστήμιο της Βιένης και η πρώτη δοκιμή του στον άνθρωπο, συγκεκριμένα σε 72 υγιή άτομα (τα αποτελέσματα αναμένονται στο τέλος του 2017).
Οπως αναφέρουν οι επιστήμονες του ιδρύματος ερευνών της εταιρίας AFFiRis υπό τον δρα Γκίντερ Στάφλερ που το ανέπτυξαν, το επονομαζόμενο ΑΤ04Α μπλοκάρει το PCSK9 (ενδογενής πρωτεΐνη που παράγεται στο ήπαρ), αυξάνει τη δραστηριότητα των υποδοχέων της LDL και έτσι η χοληστερίνη απομακρύνεται από το αίμα. Η δοκιμή από την υποδόρια χορήγηση του εμβολίου στα ποντίκια μείωσε κατά 53% την ολική χοληστερίνη, κατά 50% την LDL («κακή» χοληστερόλη), κατά 64% τις αθηρωματικές βλάβες στα αιμοφόρα αγγεία και κατά 28% τη φλεγμονή στα αγγεία, σε σύγκριση με τα πειραματόζωα που δεν είχαν εμβολιαστεί.
Στατίνες
Εως σήμερα ο έλεγχος της χοληστερίνης γινόταν είτε μέσω της ευρέως διαδεδομένης χρήσης στατινών -που όμως πρέπει να χορηγούνται σε καθημερινή βάση, ενώ σε κάποιους ασθενείς επιφέρουν παρενέργειες- είτε μέσω της χορήγησης εξαιρετικά δαπανηρών φαρμάκων που περιέχουν μονοκλωνικά αντισώματα, τα οποία στοχεύουν στο ένζυμο PCSK9 - που, αν και αποτελεσματικά, η δράση τους είναι βραχύβια.
Η δοκιμή του εμβολίου ΑΤ04Α αποτελεί έτσι την πρώτη προσπάθεια ενεργοποίησης του ανοσοποιητικού για την αποτροπή της συσσώρευσης αθηρωματικών πλακών στο πλαίσιο μίας θεραπείας μακράς διάρκειας, που κατά τους ερευνητές θα μπορεί να φτάσει έως το ένα έτος. Οπως αναφέρουν οι ερευνητές στη σχετική δημοσίευσή τους στο «European Heart Journal», αν τα αποτελέσματα «μεταφραστούν» με επιτυχία και στους ανθρώπους, μπορεί να αναπτυχθεί σε ορίζοντα εξαετίας μία μακράς διάρκειας θεραπεία.