Πολλές φορές χρησιμοποιούμε επιπόλαια τη λέξη «ναρκισσιστής»
για να περιγράψουμε έναν άνθρωπο που μιλάει πολύ για τον εαυτό του ή είναι
κάπως εγωκεντρικός. Ως στοιχείο της προσωπικότητας όμως ο ναρκισσισμός είναι
πολλά παραπάνω από αυτό και μπορεί να δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα σε μια
σχέση φιλική, οικογενειακή αλλά κυρίως ερωτική.
Επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο της Αλαμπάμα στις ΗΠΑ
ανακάλυψαν πως ένα άτομο με ναρκισσιστικές τάσεις επιδιώκει τον έλεγχο και την
τόνωση της αυτοπεποίθησής του χρησιμοποιώντας σαν «όπλο» τη ζήλεια.
Υπάρχουν δύο διακριτοί τύποι ναρκισσισμού, ο «μεγαλεπήβολος»
(grandiose narcissism) και ο «ευάλωτος» (vulnerable narcissism).
Τα άτομα που
ανήκουν στον πρώτο τύπο χαρακτηρίζονται από ένα αίσθημα δικαιοδοσίας (ότι
δηλαδή δικαιούνται όλα όσα ζητούν), εξωστρέφεια και υψηλή αυτοεκτίμηση. Από την
άλλη, όσοι ανήκουν στον δεύτερο τύπο είναι φαινομενικά ντροπαλοί, εκδηλώνουν
κοινωνικό άγχος και είναι εσωστρεφείς, χαρακτηρίζονται όμως ταυτόχρονα από μια
υπεροψία.
Παλαιότερες μελέτες έχουν δείξει ότι οι ναρκισσιστές γενικώς
έχουν την τάση να σαμποτάρουν τις ερωτικές τους σχέσεις με καταστροφικές
συμπεριφορές. Για παράδειγμα, συνηθίζουν να φλερτάρουν σκόπιμα με άλλα άτομα,
συζητούν για το πόσο θα ήθελαν να βγουν ραντεβού με ένα τρίτο πρόσωπο,
επισημαίνουν πόσο ελκυστικό είναι ένα άλλο άτομο ενώ βρίσκονται με το ταίρι
τους ή συγκρίνουν το ταίρι τους με τρίτους.
Στόχος της νέας μελέτης, η οποία δημοσιεύεται στην
επιθεώρηση Personality and Individual Differences, ήταν να διαπιστωθεί κατά
πόσο οι ναρκισσιστές προκαλούν εσκεμμένα τη ζήλεια στο έτερόν τους ήμισυ και
επίσης εάν υπάσχουν διαφορές ως προς τη συμπεριφορά αυτή ανάμεσα σε
«μεγαλεπήβολους» και «ευάλωτους» ναρκισσιστές.
Σύμφωνα με τα ευρήματα των ερευνητών, τα οποία βασίστηκαν
στις απαντήσεις 237 νέων, οι ναρκισσιστές πράγματι προσπαθούν να προκαλούν στον
σύντροφό τους τη ζήλεια, ωστόσο οι απώτεροι στόχοι της συμπεριφοράς αυτής
διαφέρουν ανάλογα με τον τύπο ναρκισσισμού. Οι «μεγαλεπήβολοι» ναρκισσιστές
θέλουν να προκαλούν τη ζήλεια με στόχο να νιώσουν πιο ισχυροί και να έχουν τον
έλεγχο της σχέσης, ενώ οι «ευάλωτοι» ναρκισσιστές το κάνουν κυρίως από
ανασφάλεια.
Με λίγα λόγια, εάν ο σύντροφος προκαλεί συνεχώς με τη
διαχυτική συμπεριφορά του προς άλλα άτομα πιθανότατα το κάνει επίτηδες και
πιθανότατα είναι ναρκισσιστής!
Σχόλια