Σύμφωνα με τις σύγχρονες θεωρίες,τα όνειρα είναι προεκτάσεις
της καθημερινότητας μας και καθρεπτίζουν τα ψυχολογικά αλλά και πρακτικά θέματα
που μας απασχολούν περισσότερο. Το μυαλό
μας συχνά ονειρεύεται με συμβολικούς όρους, προκαλώντας μας σύγχυση ως προς την
πιθανή ερμηνεία των ονείρων . Τα περισσότερα όνειρα συμβαίνουν κατά το στάδιο
REM ( Rapid Eye Movement) του ύπνου.
Συνολικά ο ύπνος χωρίζεται σε τέσσερα στάδια, σε 3 χωρίς
γρήγορη κίνηση των ματιών (Non Rapid Movement-NREM) και στον ύπνο REM.
Συγκεκριμένα, στο πρώτο στάδιο ΝREM, βρισκόμαστε μεταξύ
ξύπνιου και ύπνου. Οι μύες είναι ακόμα ενεργοί και ο εγκέφαλος αρχίζει να
μεταβαίνει από κύματα άλφα σε κύματα θήτα, τα οποία έχουν βραδύτερη συχνότητα.
Σε αυτό το στάδιο μπορεί να νιώσουμε τινάγματα των μυών. Επίσης κάποιοι
εμφανίζουν υπναγωγικές παραισθήσεις, για παράδειγμα μπορεί να αισθάνονται ότι
«πέφτουν».
Στο δεύτερο στάδιο
ΝREM, το οποίο καταλαμβάνει το 45-55% του ύπνου των ενηλίκων, επικρατούν
κύματα θήτα, η μυική δραστηριότητα μειώνεται και η συνείδηση του εξωτερικού
περιβάλλοντος εξαφανίζεται.
Στο τρίτο στάδιο ΝREΜ, που παλιότερα περιελάμβανε τα στάδια
3 και 4, εμφανίζονται βραδέα κύματα (δέλτα) . Πολλά περιβαντολλογικά
ερεθίσματα δεν προκαλούν αντίδραση.
Στο στάδιο REM, παρουσιάζονται γρήγορες κινήσεις των ματιών
και οι περισσότεροι μύες παραλύουν. Η παράλυση αυτή βοηθά στο να μην αντιδρούμε
σωματικά σύμφωνα με τα όνειρα μας. Το
παράδοξο εδώ είναι πώς ενώ ο εγκέφαλος
παρουσιάζει κύματα παρόμοια με αυτά του ξύπνιου , είναι πιο δύσκολο να ξυπνήσουμε
παρά από οποιαδήποτε άλλο στάδιο. Ένας ενήλικας φτάνει στο στάδιο REM περίπου κάθε ενενήντα λεπτά. Εδώ προκύπτουν
και τα περισσότερα όνειρα. Βέβαια
ονειρευόμαστε και σε άλλες φάσεις του ύπνου αλλά η φάση REM παράγει τα πιο
ζωντανά όνειρα καθώς κι εκείνα που έχουν συναισθηματική αξία. Η φάση αυτή του ύπνου είναι τόσο απαραίτητη
για τον ανθρώπινο οργανισμό που όταν ερευνητές στερούν άτομα από τον ύπνο
REM,ακολουθεί αύξηση στην ποσότητα και ένταση του REM ανάλογη της στέρησης.
Φαίνεται λοιπόν πώς ο οργανισμός μας έχει πραγματικά ανάγκη
αυτό το στάδιο του ύπνου. Από ψυχολογικής πλευράς, τα όνειρα πέρα απ’το ότι
βοηθούν στο να επεξεργαστούμε και να
εκτονώσουμε τα συναισθήματα μας, ίσως να συμβάλλουν και στο να βρούμε λύσεις σε
ζητήματα που μας απασχολούν. Η επεξεργασία των συναισθημάτων και των εμπειριών
αυτών γίνεται σ’ ένα ασφαλές μέρος, σ’ενα μέρος που είναι συναισθηματικά
αληθινό αλλά όχι αληθινό στον φυσικό κόσμο. Η αξία και η λειτουργικότητα των
ονείρων στην ψυχική μας υγεία, δεν είναι πάντα τόσο ξεκάθαρη σε μας τους
ίδιους.Κάποιες φορές η γλώσσα των ονείρων μας είναι συμβολική και φαινομενικά
ακατανόητη. Όλοι μας έχουμε αναρωτηθεί τι να σημαίνει τ’όνειρο μας κι έχουμε
προσπαθήσει ν’αποκρυπτογραφήσουμε το νόημα του. Η αλήθεια είναι ότι δεν
υπάρχει μια οικουμενική ερμηνεία για τα όνειρα κι ότι η σημασία τους εξαρτάται
πολύ από την ιδιαιτερότητα του καθενός μας.
Πώς να αποκωδικοποιήσεις τα όνειρα σου
Άρχισε να τα καταγράφεις. Η καταγραφή των ονείρων είναι το
πρώτο και πιο σημαντικό κομμάτι για την ανάλυση τους.Εάν τείνεις να μη θυμάσαι
τα όνειρα σου, προτού κοιμηθείς, δήλωσε στον εαυτό σου την πρόθεση να θυμηθεί
το αποψινό όνειρο. Εάν το πρωί πάλι δεν
θυμάσαι τίποτα , απλώς σημείωσε «Κανένα όνειρο προς καταγραφή», ή εάν θυμάσαι
ελάχιστες λεπτομέρειες , σημείωσε αυτές. Η δημιουργία μιας συνειδητής πρόθεσης
να θυμηθείς τ’όνειρα σου και η πρακτική υπενθύμιση κάθε πρωί της πρόθεσης
αυτής, θα σε βοηθήσει σταδιακά να θυμάσαι όλο και περισσότερα όνειρα.
Συνειδητοποίησε ποιά συναισθήματα είχες καθώς έβλεπες το
όνειρο. Ένιωθες λύπη, θυμό, φόβο; Έχουν τα συναισθήμτα αυτά σχέση με το πώς
αισθάνεσαι γενικά στη ζωή σου αυτή την περίοδο;
Αναγνώρισε σκέψεις που μπορεί να επαναλαμβάνονται στα όνειρα
και στην καθημερινότητα σου. Ποιές σκέψεις κάνεις στα όνειρα σου; Μοιάζουν
αυτές οι σκέψεις με κάποιες που ίσως είχες κατά τη διάρκεια της μέρας; Σε ποιές
περιπτώσεις ή καταστάσεις εμφανίζονται οι σκέψεις αυτές;
Παρατήρησε όλες τις λεπτομέρειες του όνειρου. Ίσως ο εαυτός
σου ή τα συναισθήματα σου νε μην παρουσιάζονται με τον πιο άμεσο τρόπο. Για
παράδειγμα, ρώτα τον εαυτό σου «Πώς είναι να είμαι ο «κακός» στο όνειρο;», ή
πώς είναι είμαι αυτός που επιτίθεται; Πώς είναι να κάνω μια πράξη που δε
συμβαδίζει με τις αξίες μου ή τις επιθυμίες μου;
Η ανάλυση των ονείρων μέσω ονειροκρίτη, θα δημιουργήσει μια
ψευδή ή επιφανειακή ερμηνεία του ονείρου. Ενώ υπάρχουν ίσως κάποιες κοινά
σημεία, κάθε σύμβολο έχει διαφορετική σημασία για τον κάθε άνθρωπο. Όλοι μας
έχουμε τις προσωπικές μας ιστορίες και εμπειρίες από το παρελθόν που επιδρούν στο
νοήμα που κάθε αντικείμενο, μυρωδιά ή εικόνα έχει για εμάς.
Στην ανάλυση των ονείρων μας, ο ειδικός είμαστε εμείς οι
ίδιοι. Πιθανόν τα όνειρα μας να είναι ένα δίκτυο παλαιότερων συνειρμών και
αναμνήσεων το οποίο ενεργοποιείται και παρουσιάζεται σε μας σαν μια σύνθεση
εικόνων, εκ πρώτης όψεως συχνά δυσνόητης.Ουσιαστικά όμως είναι αυτο που ήδη
ξέρουμε, δηλαδή ένας συνδυασμός παλιών και νέων κομματιών της μνήμης μας που
μεταφέρει για μας μία νέα ερμηνεία, ένα ψυχολογικό μήνυμα ή ακόμα και μια λύση
σε αυτό που μας απασχολεί!
Σχόλια