Το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (Polycystic Ovaries) μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης πολλών προβλημάτων υγείας και να πλήξει τη γονιμότητα μιας γυναίκας (είναι η πιο συχνή αιτία γυναικείας υπογονιμότητας).
Πρόκειται για μια συχνή ενδοκρινολογική πάθηση που επηρεάζει το 10- 15% των γυναικών αναπαραγωγικής ηλικίας. Οι περισσότερες γυναίκες που πάσχουν από το σύνδρομο το εκδηλώνουν στην εφηβεία σε ηλικία 13-18 ετών.
Στο σύνδρομο αυτό, οι ωοθήκες αναπτύσσουν πολλαπλές κύστεις και δεν απελευθερώνουν ωάρια. Οι κύστεις αυτές είναι ωοθυλάκια γεμάτα υγρό που περιέχουν ανώριμα ωάρια, ωστόσο οι νέες έρευνες δείχνουν ότι ορισμένες φορές δεν υπάρχουν κύστεις.
Το βασικό χαρακτηριστικό του συνδρόμου είναι ότι προκαλεί διαταραχές στην περίοδο της γυναίκας, κάτι που μπορεί να έχει συνέπειες στη παραγωγή των ορμονών και στο σωματικό βάρος της. Οι περισσότερες γυναίκες με πολυκυστικές ωοθήκες δεν αποκτούν ποτέ φυσιολογικό ρυθμό στην περίοδό τους και σε μερικές δεν έρχεται ποτέ η έμμηνος ρύση. Οι περίοδοι γενικά έρχονται χωρίς πόνους και οι γυναίκες με την πάθηση αυτή σπάνια έχουν ωορρηξία.
Το σύνδρομο των πολυκυστικών ωοθηκών δεν πρέπει να συγχέεται με αυτό που οι γιατροί ονομάζουν πολυκυστικής μορφολογίας ωοθήκες (παρουσία άνω των 9 ωοθυλακίων ανά ωοθήκη στο γυναικολογικό υπερηχογράφημα). Οι μισές από τις γυναίκες που μαθαίνουν ότι έχουν μορφολογία πολυκυστικών ωοθηκών έχουν σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών.
Οι γιατροί δε γνωρίζουν τα αίτια του συνδρόμου πολυκυστικών ωοθηκών, αλλά οι έρευνες δείχνουν μια συσχέτιση με την ινσουλίνη, την ορμόνη που διευκολύνει τη μεταφορά της γλυκόζης από το αίμα στα κύτταρα. Επειδή θεωρείται ότι η ινσουλίνη συμβάλει στη διαταραχή των ορμονών, για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων του συνδρόμου προτείνεται μια διατροφή με λίγους υδατάνθρακες και με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη.
Η διάγνωση
Για να γίνει η διάγνωση του συνδρόμου πολυκυστικών ωοθηκών πρέπει να υπάρχουν ταυτόχρονα δύο από τα τρία συμπτώματα που ακολουθούν:
1. Ασταθής εμμηνόρροια (περίοδος). Είναι το πιο συχνό σύμπτωμα. Η γυναίκα μπορεί να έχει περίοδο κάθε 35 ή περισσότερες μέρες, σπανιότερα από οκτώ φορές τον χρόνο, να μην έχει καθόλου για τέσσερις μήνες ή περισσότερο, ή να έχει παρατεταμένη περίοδο με ελάχιστη ή με μεγάλη απώλεια αίματος.
Η σπάνια περίοδος ή η απουσία της σε ένα κορίτσι εφηβικής ηλικίας πρέπει πάντοτε να δημιουργεί υπόνοιες για ύπαρξη του συνδρόμου.
2. Υπερπαραγωγή ανδρογόνων. Τα ανδρογόνα, δηλαδή οι ορμόνες του ανδρικού φύλου, παράγονται φυσιολογικά σε μικρές ποσότητες από τις ωοθήκες. Στις γυναίκες με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών παρατηρείται υπερπαραγωγή ανδρογόνων, και αυτό ευθύνεται για ορισμένα συμπτώματα όπως είναι η η αυξημένη τριχοφυΐα στο πρόσωπο και στο σώμα, η αυξημένη λιπαρότητα και η ακμή των ενηλίκων, η εφηβική ακμή, καθώς και η αραίωση των μαλλιών και η ανδρικού τύπου αλωπεκία (τριχόπτωση).
Τα επίπεδα των ανδρογόνων ανευρίσκονται με μια απλή εξέταση αίματος.
3. Πολλές κύστεις στις ωοθήκες. Το υπερηχογράφημα κάτω κοιλίας μπορεί να δείξει ότι οι ωοθήκες είναι διογκωμένες και περιέχουν πολλές μικρές κύστεις με υγρό. Οι κύστεις ανευρίσκονται σε ωοθυλάκια, τα οποία έπρεπε να ωριμάσουν για να απελευθερώσουν το ωάριο που περιέχουν, αλλά κάτι τέτοιο δεν έγινε.
Άλλες εκδηλώσεις που μπορεί να έχουν οι γυναίκες με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών είναι τα παραπανίσια κιλά, συνήθως γύρω από την κοιλιά (παρατηρείται στο 50% των περιπτώσεων), η μελανίζουσα ακάνθωση (σημεία πάχυνσης του δέρματος με σκούρο καφέ ή μαύρο χρώμα, κυρίως στον αυχένα, τα μπράτσα, κάτω από τους μαστούς ή στους μηρούς), ο πυελικός πόνος και η μειωμένη γονιμότητα.
Επιπλοκές
Για τη διάγνωση του συνδρόμου δεν υπάρχει μία μοναδική εξέταση που να επιβεβαιώνει την παρουσία του. Θα πρέπει να γίνει γυναικολογική εξέταση, υπερηχογράφημα κάτω κοιλίας, προσδιορισμός του ορμονικού προφίλ της γυναίκας (και για τον θυρεοειδή αδένα), καθώς και καμπύλες σακχάρου και ινσουλίνης. Ανεξάρτητα από το σωματικό βάρος, οι γυναίκες με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών παρουσιάζουν αντίσταση στην ινσουλίνη και υπερινσουλιναιμία, που σχετίζονται με μη ικανοποιητική ρύθμιση του σακχάρου στο αίμα (προδιαβήτη) ή ακόμη και με σακχαρώδη διαβήτη. Το 10% των παχύσαρκων γυναικών με σύνδρομο των πολυκυστικών ωοθηκών αναπτύσσουν διαβήτη τύπου 2. Τέλος, το 30% των γυναικών με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών μπορεί να παρουσιάσουν και άπνοια ύπνου.
Άλλα νοσήματα που μπορεί να εκδηλώσουν οι γυναίκες με το σύνδρομο, ειδικά αν είναι παχύσαρκες, είναι η υπέρταση, η προεκλαμψία, αυξημένα τριγλυκερίδια, χαμηλή καλή χοληστερίνη, λιπαρό συκώτι. Επίσης είναι πιο συχνός ο καρκίνος του ενδομητρίου διότι το τοίχωμα της μήτρας εκτίθεται διαρκώς σε υψηλά επίπεδα ορμονών.
Πολλά από αυτά τα προβλήματα επιμένουν και μετά την εμμηνόπαυση, αφού διακόπτεται μόνο η παραγωγή οιστρογόνων και όχι των ανδρογόνων. Έτσι, η γυναίκα μπορεί να συνεχίζει να έχει αυξημένη τριχοφυΐα, ενώ η αραίωση των μαλλιών και η ανδρικού τύπου αλωπεκία τείνουν να επιδεινώνονται.
Αντιμετώπιση: Διατροφή και άσκηση
Η αντιμετώπιση εξαρτάται από τα συμπτώματα που συνοδεύουν το σύνδρομο. Βασικές αρχές της θεραπείας είναι η διατήρηση σωστού σωματικού βάρους, άσκηση και σωστή διατροφή.
Έχει πολύ μεγάλη σημασία οι ασθενείς να χάσουν βάρος (απώλεια 5% ή περισσότερου από το αρχικό βάρος βοηθά σημαντικά στην αποκατάσταση των ορμονικών επιπέδων και στη βελτίωση του κύκλου της γυναίκας), να τρέφονται υγιεινά, να γυμνάζονται συστηματικά και να αποφεύγουν το κάπνισμα. Ο περιορισμός των υδατανθράκων (ζάχαρη, ζυμαρικά, ψωμί, πατάτες, γλυκά κλπ) στη διατροφή βοηθάει στην ελάττωση των επιπέδων ινσουλίνης και βελτίωση των συμπτωμάτων.
Μια μελέτη εξέτασε 150 γυναίκες με πολυκυστικές ωοθήκες οι οποίες χωρίστηκαν σε τρεις ομάδες. Στους πρώτους τέσσερις μήνες της μελέτης, η πρώτη ομάδα έκανε ορμονική θεραπεία, η δεύτερη ομάδα έκανε γυμναστική και διατροφή με λίγες θερμίδες και η τρίτη ομάδα έκανε και τα δύο. Διαπιστώθηκε ότι οι γυναίκες που έχασαν τα περισσότερα κιλά και έκαναν άσκηση είχαν και τις περισσότερες γεννήσεις παιδιών.
Να σημειωθεί τέλος ότι μια άλλη μελέτη βρήκε πως η ινοσιτόλη αυξάνει τη γονιμότητα των γυναικών που πάσχουν από το σύνδρομο.
http://www.healthyliving.gr/2016/08/04/polycystic-ovaries-oothikes-symtomata-diatrofh/
Σχόλια