Τι γίνεται με τους ανθρώπους που έχουν την τάση να σκέφτονται σε υπερβολικό βαθμό τα πάντα που τους αφορούν; Πόσο κουραστικό είναι αυτό και που μπορεί να μας οδηγήσει.
Η υπερβολική σκέψη (over-thinking) αφορά την τάση ορισμένων ανθρώπων να αναλύουν σε μεγάλο βαθμό στο μυαλό τους οτιδήποτε συμβαίνει. Ακόμη, και ασήμαντα πράγματα που κάποιος απλά θα τα προσπερνούσε ή θα τα άφηνε γρήγορα στην άκρη, το άτομο που λειτουργεί με αυτό τον τρόπο μπαίνει σε μια διαδικασία επεξεργασίας, με αποτέλεσμα όλα να παίρνουν τεράστιες διαστάσεις στο μυαλό του.
Όσο πιο πολύ σκέφτομαι κάτι και όσο πιο πολύ το αναλύω τόσο πιο πολύ πείθω τον εαυτό μου ότι πρόκειται για ένα τεράστιο βουνό που δεν μπορώ να περάσω. Είναι μια ικανότητα να κάνω σημαντικό και υπερβολικό οτιδήποτε συμβαίνει, ενώ συχνά φτάνω σε αδιέξοδο, γιατί χάνομαι μέσα στις ίδιες μου τις σκέψεις.
Όταν εντοπίσουμε ότι έχουμε την τάση να υπεραναλύουμε τα πάντα γύρω μας και κυρίως όλα όσα –άμεσα ή έμμεσα- μας αφορούν, θα πρέπει να παρατηρήσουμε τις συνέπειες που έχει αυτό σε εμάς τους ίδιους. Πόσο φορτώνουμε το μυαλό μας, πόσο ταλαιπωρούμε τον εαυτό μας και πόσο μεγεθύνουμε τις καταστάσεις; Πόσο εύκολα χάνουμε τη διάθεσή μας και γεμίζουμε το μυαλό μας με φόβους και ανασφάλειες;
Αν το δούμε απ' έξω, με βάση τη λογική, βάζουμε τον εαυτό μας σε μια δύσκολη κατάσταση δημιουργώντας προβλήματα από το πουθενά. Αν έχουμε περάσει χρόνια αναπτύσσοντας αυτόν τον τρόπο σκέψης δεν είναι και τόσο εύκολο να το ελέγξουμε. Ωστόσο, θα πρέπει να εκπαιδεύσουμε τον εαυτό μας σε ένα διαφορετικό τρόπο σκέψης ώστε να απαλλαγούμε από την υπερβολική σκέψη.
Κάθε φορά που βλέπουμε πως μπαίνουμε σε μια διαδικασία υπερανάλυσης, ας σκεφτούμε:
Με ωφελεί σε κάτι αυτό;
Σε τι με βοηθάει να σκέφτομαι τώρα αυτό;
Τι ζω αυτή τη στιγμή;
Πόσο με αφορούν τώρα όλα αυτά που σκέφτομαι;
Πόσο ισχύει αυτό που σκέφτομαι;
Βασικοί στόχοι για να σταματήσω να υπερ-αναλύω τα πράγματα είναι:
- Να μην χάνομαι σε άσκοπες σκέψεις, σε υποθετικές καταστάσεις και σε πιθανά σενάρια
- Να μην οδηγούμε σε σενάρια καταστροφής ή σε αρνητικές σκέψεις
- Να μένω σε όσα γνωρίζω και όσα βιώνω αυτή τη στιγμή
- Να επιλέγω πράγματα που με χαλαρώνουν και μου αποσπούν την προσοχή από αυτό που με απασχολεί και με οδηγεί στην υπερανάλυση
- Να σταματήσω να σκέφτομαι το χειρότερο- δεν με βοηθάει σε τίποτα
- Να εστιάσω στα θετικά που υπάρχουν στη ζωή μου και στα θετικά που μπορώ να φέρω στη ζωή μου
- Να κάνω διαλείμματα μέσα στην ημέρα αδειάζοντας το μυαλό μου, εστιάζοντας στις βαθιές αναπνοές και προσπαθώντας να μην σκέφτομαι τίποτα
- Να ζω το τώρα
Ας μην ξεχνάμε ότι η υπερβολική σκέψη αρέσκεται στη δημιουργία προβλημάτων, μας οδηγεί στις αρνητικές σκέψεις και αποτελεί τη βασικότερη πηγή δυστυχίας και κακής διάθεσης. Φορτώνουμε τον εαυτό μας με τόσες άχρηστες σκέψεις, που δεν αφήνουμε χώρο για θετικές σκέψεις, για δημιουργικότητα και εξέλιξη, ή τουλάχιστον λίγο χρόνο να ασχοληθούμε με τα όμορφα που συμβαίνουν στη ζωή μας.
Είμαστε οι σκέψεις μας και η πραγματικότητα που ζούμε είναι αυτή που εμείς οι ίδιοι δημιουργούμε. Ζούμε αυτό που σκεφτόμαστε. Οι σκέψεις διαμορφώνουν τη ζωή μας και καθορίζουν τα βιώματά μας. Ίσως, έφτασε ο καιρός να αλλάξουμε αυτά που σκεφτόμαστε, εξασφαλίζοντας μια πιο ήρεμη και ισορροπημένη ζωή…
Για να απαλλαγούμε από την υπερβολική σκέψη θα πρέπει πρώτα να απαλλαγούμε από κάποιες πεποιθήσεις ή πιστεύω μας: δεν μπορούμε να προβλέψουμε το μέλλον, δεν μπορούμε να ελέγξουμε όλα όσα μας αφορούν και δεν μπορούμε να είμαστε προετοιμασμένοι για ότι ακολουθεί…
Η υπερβολική σκέψη δημιουργεί προβλήματα που δεν υπάρχουν, μεγεθύνει προβλήματα που δεν έχουν τόση σημασία και παράγει αρνητικές σκέψεις. Το πρώτο βήμα είναι να συνειδητοποιήσουμε ότι η υπερβολική σκέψη εξαρτάται από εμάς, όπως τη δημιουργούμε, έτσι μπορούμε σταδιακά να απαλλαγούμε από αυτή.
Παπαδοπούλου Ελένη, Ψυχολόγος, MSc
http://www.psixologikosfaros.gr/article_det.asp?artid=6607
Σχόλια