Σάββας Χειρίδης: Η ρομποτική χειρουργική δεν είναι "Ferrari" - Επιβάλλεται ο κόσμος να την γνωρίσει (βίντεο)

-       

     Στα πλαίσια της εξέλιξης γύρω από τον χώρο της Υγείας, θεωρήσαμε σκόπιμο να συζητήσουμε με τον γιατρό Ρομποτικής Χειρουργικής κύριο Σάββα Χειρίδη, ούτως ώστε να μας ενημερώσει για την χειρουργική αυτή μέθοδο, που πολλοί δεν γνωρίζουν ή θεωρούν κάτι απόμακρο και ανέφικτο οικονομικά στην Ελλάδα της κρίσης. Ο ίδιος, μας είπε ότι πολλοί είναι εκείνοι που θεωρούν την μέθοδο της Ρομποτικής Χειρουργικής ακριβή σαν την Ferrari, όμως στην πραγματικότητα δεν είναι έτσι, αφού ο ίδιος και η ομάδα του κάνουν ό,τι καλύτερο για το κοινωνικό σύνολο και για τους ανθρώπους που επιβάλλεται να χειρουργηθούν.

      Κύριε Χειρίδη η ρομποτική χειρουργική αποτελεί μια σχετικά νέα μέθοδο χειρουργικής στη χώρα μας. Αρχικά, θα θέλαμε να μας ενημερώσετε για τις βασικές αρχές της όλης διαδικασίας , καθώς πολλοί άνθρωποι είναι εκείνοι που δεν γνωρίζουν.

Ευχαριστώ πολύ για την τιμητική πρόσκληση. Θα συμφωνήσω πως η Ρομποτική Χειρουργική και τα οφέλη της παραμένουν άγνωστα για τον περισσότερο κόσμο, παρά το γεγονός ότι την εφαρμόζουμε στην Ελλάδα εδώ και δέκα χρόνια. Η ρομποτική χειρουργική που λέγεται και τηλερομποτική χειρουργική είναι η μέθοδος κατά την οποία ο χειρουργός πραγματοποιεί μία επέμβαση μέσω κονσόλας που βρίσκεται σε απόσταση από τον ασθενή, η οποία του επιτρέπει να βλέπει τρισδιάστατα  στο εσωτερικό της κοιλιάς (ή του θώρακα) και να χειρίζεται joysticks για τους χειρισμούς του. Οι κινήσεις που κάνει ο χειρουργός εκτελούνται σε πραγματικό χρόνο από τα ρομποτικά εργαλεία που κρατάει το ρομποτικό σύστημα πάνω από τον ασθενή. Η καινοτομία είναι ακριβώς αυτή: για πρώτη φορά μεσολαβεί ηλεκτρονικός υπολογιστής ανάμεσα στον ασθενή και στον ιατρό. Από εκεί και πέρα, όπως καταλαβαίνετε οι δυνατότητες είναι απεριόριστες!

-          Ποια είναι τα σημεία εκείνα στα οποία  διαφέρει η ρομποτική χειρουργική από την κλασσική μέθοδο

-          Στην κλασσική ανοικτή χειρουργική ο χειρουργός και η ομάδα του βρίσκονται σκυμμένοι πάνω από τον ασθενή. Προκειμένου να προσεγγίσει το όργανο ή τα όργανα που σχετίζονται με την επέμβαση, ο χειρουργός θα πρέπει να κάνει τομή με το νυστέρι στο δέρμα, το υποδόριο λίπος, τους μυς και τον περιτοναϊκό σάκκο που περιβάλλει όλα τα όργανα της κοιλιας. Οι τομές αυτές είναι συνήθως μεγάλες και οι παλιοί χειρουργοί χρησιμοποιούσαν το ρητό «Μεγάλες τομές, μεγάλος χειρουργός». Φυσικά, σήμερα δεν ισχύει κάτι τέτοιο εφόσον η ίδια επέμβαση μπορεί να πραγματοποιηθεί ρομποτικά με τομές 7 χιλιοστών, ή και χωρίς εμφανείς τομές όπως συμβαίνει στη Ρομποτική  Χειρουργική Μιας Τομής. Οπότε το δικό μας ρητό είναι «Μικρές, ρομποτικές τομές και νέος ρομποτικός χειρουργός!»

-          Υπάρχουν συγκεκριμένα σημεία του σώματος στα οποία μπορεί να εφαρμοστεί η ρομποτική χειρουργική κι αν ναι, ποια είναι αυτά;

-          Η ρομποτική χειρουργική δεν είναι πανάκεια, δηλαδή -με τα σημερινά δεδομένα- δεν αποτελεί τη θεραπευτική προσέγγιση για όλες τις παθήσεις. Εφαρμόζεται με μεγάλη επιτυχία στην ουρολογία, ιδίως για τη ριζική προστατεκτομή στην περίπτωση κακοήθειας του προστάτη, όπου βοηθά πολύ στη διαφύλαξη των νευρικών πλεγμάτων που ευθύνονται για την εγκράτεια και την στυτική λειτουργία στον άνδρα. Επίσης εφαρμόζεται στην καρδιοχειρουργική, στη θωρακοχειρουργική και στη γυναικολογία. Στη δική μου ειδικότητα, τη γενική χειρουργική θεωρείται ιδανική για επεμβάσεις διαφραγματοκήλης-παλινδρόμησης, επεμβάσεις για καλοήθεις και κακοήθεις όγκους στομάχου, επεμβάσεις νοσογόνου παχυσαρκίας όπως το γαστρικό bypass, επεμβάσεις χολής, παγκρέατος, σπληνός και επεμβάσεις λεπτού, παχέος εντέρου και ορθού. Επίσης βοηθά πολύ στις επεμβάσεις κοιλιοκήλης, ιδίως κατά τη λύση συμφύσεων, τον καθαρισμό δηλαδή παθολογικών ταινιών που προκύπτουν μετά από ανοικτές επεμβάσεις και κολλούν το έντερο με το κοιλιακό τοίχωμα οδηγώντας σε πολλά προβλήματα.

-          Στις κλασσικές επεμβάσεις ο ασθενής απαιτείται να κάνει κάποια προετοιμασία πριν  από το χειρουργείο. Ισχύει το ίδιο στην περίπτωση που ο ασθενής επιλέξει να χειρουργηθεί με τη μέθοδο της ρομποτικής;

-          Η προετοιμασία για το χειρουργείο εξαρτάται περισσότερο από το είδος της επέμβασης και το είδος της νάρκωσης, και όχι από την τεχνική προσπέλασης (ανοικτή, λαπαροσκοπική, ρομποτική). Συνεπώς, σε κάθε χειρουργείο ο ασθενής ακολουθεί κάποιες συγκεκριμένες οδηγίες για διακοπή σίτισης και κατάποσης υγρών λίγες ώρες πριν την επέμβαση, διακοπή αντιπηκτικής αγωγής κλπ. Επίσης όλοι οι ασθενείς υποβάλλονται σε τυπικό προεγχειρητικό έλεγχο που περιλαμβάνει γενικές εξετάσεις αίματος, καρδιογράφημα και ακτινογραφία θώρακος. Ο ασθενής προετοιμάζεται για ρομποτική επέμβαση, όπως για κάθε άλλη επέμβαση.

-          Μετά την επέμβαση πόσος είναι ο χρόνος παραμονής του ασθενούς στην κλινική;

-          Επίσης η παράμετρος αυτή εξαρτάται από το είδος της επέμβασης. Η ομάδα μας ακολουθεί τη φιλοφοφία FAST TRACK SURGERY (Χειρουργική με Ταχεία Ανάρρωση) κατά την οποία οι ασθενείς που υποβάλλονται σε απλές επεμβάσεις (χολής, κήλης, διαφραγματοκήλης) επανασιτίζονται και κινητοποιούνται αμέσως και είναι σε θέση να φύγουν από το  νοσοκομείο ακόμα και την ημέρα της επέμβασης. Πιο σύνθετες επεμβάσεις (στομάχου, εντέρου, νοσογόνου παχυσαρκίας κλπ) μπορεί να απαιτούν έως και 3-5 ημέρες νοσηλείας.

-          Tι ποσοστό επιτυχίας έχει στη χώρα μας η ρομποτική χειρουργική;

-          Τα ποσοστά επιτυχίας ενός εργαλείου έχουν να κάνουν με τον χειρουργό που το χρησιμοποιεί! Στο ξεκίνημά της, η Ρομποτική υιοθετήθηκε από κέντρα αναφοράς και χρησιμοποιήθηκε από εμπειρότατους χειρουργούς με άριστα αποτελέσματα τόσο χειρουργικά όσο και ως προς την ικανοποίηση των ασθενών. Ωστόσο με την εξάπλωση της τεχνολογίας σε χειρουργούς που δεν είναι κατάλληλα εκπαιδευμένοι, δεν ξέρω πόσο θα κρατήσει αυτό… Θυμηθείτε ότι το ρομποτ δεν αυτενεργεί. Οι κινήσεις του είναι οι κινήσεις του χειρουργού που το χειρίζεται. Ένας καλός χειρουργός γίνεται καλύτερος με το ρομποτικό σύστημα και ένας άπειρος χειρουργός γίνεται χειρότερος με ένα τέτοιο, πανίσχυρο εργαλείο στα χέρια του.

-          Yπάρχουν περιπτώσεις ασθενών για τις οποίες αντενδείκνυται αυτή η μέθοδος;

-          Όπως είπαμε προηγουμένως η ρομποτική δεν είναι για όλες τις παθήσεις. Ο σωστός χειρουργός έχει και πρέπει να έχει καλή γνώση όλων των τεχνικών (ανοικτής, λαπαροσκοπικής και ρομποτικής), και γνωρίζει πώς να χρησιμοποιήσει ορθολογικά τη νέα αυτή τεχνολογία για το καλό του ασθενούς. Σε περιπτώσεις υπερβολικά μεγάλων όγκων της κοιλιάς, εαν δεν υπάρχει αρκετός χώρος για να τοποθετηθεί το σύστημα τότε ακολουθείται η παραδοσιακή ανοικτή τεχνική. Απ την άλλη, πολλές επεμβάσεις όπως η εξωπεριτοναϊκή αποκατάσταση βουβωνοκήλης ή η απλή σκωληκοειδεκτομή, γίνονται άριστα και γρήγορα με την λαπαροσκοπική μέθοδο και μέχρι σήμερα δεν έχει αποδειχτεί κάποιο πλεονέκτημα από τη χρήση ρομποτικής σε αυτές τις περιπτώσεις.

-          Προκύπτουν κίνδυνοι από τη ρομποτική χειρουργική για τον ανθρώπινο οργανισμό ή πιθανές μετέπειτα επιπλοκές;

-          Το αντίθετο συμβαίνει. Ακριβώς επειδή ο χειρουργός έχει άριστη απεικόνιση τριών διαστάσεων και άνεση χειρισμών με εργαλεία 7 βαθμών ελευθερίας, η πιθανότητα επιπλοκών μειώνεται σημαντικά. Όμως οι επιπλοκές στη χειρουργική μπορεί να συμβούν και σχετίζονται και με άλλους παράγοντες όπως το είδος επέμβασης και την εμπειρία του χειρουργού. Εάν αναρωτιέστε για τεχνικά προβλήματα του συστήματος κατά τη διάρκεια της επέμβασης, να σας πω ότι είναι ανύπαρκτα στην δεκαετή εμπειρία μου και ότι υπάρχει πάντοτε τεχνικός του συστήματος μέσα στην αίθουσα της επέμβασης για το ενδεχόμενο αυτό. Σε περίπτωση βλάβης, το σύστημα απλώς ακινητοποιείται για λίγα δευτερόλεπτα. Όπως είπα όμως, δεν το έχω συναντήσει αυτό σχεδόν ποτέ, στα 1100 περιστατικά στα οποία συμμετείχα.

-          Εσείς ως ειδικός θα συνιστούσατε ανεπιφύλακτα να επιλέξει ο ασθενής την  μέθοδο της ρομποτικής χειρουργικής;

-          Βέβαια. Εάν υπάρχουν οι κατάλληλες ενδείξεις και ο χειρουργός πιστεύει ειλικρινά ότι μπορεί να προσφέρει τα μέγιστα για το καλό του ασθενούς, πιστεύω ότι ο ασθενής θα πρέπει να τον ακούσει και να ακολουθήσει την τεχνική που του υποδεικνύει ο ιατρός του. Στην εποχή του Internet of Things, οι ίδιοι οι ασθενείς μας ζητούν τη ρομποτική γνωρίζοντας ήδη τα πλεονεκτήματα της μεθόδου.

-          Κάποια από τα έξοδα της επέμβασης αυτής καλύπτονται από τα ασφαλιστικά ταμεία;

-          Οι σοβαρές ιδιωτικές ασφάλειες καλύπτουν εξ’ολοκλήρου τη ρομποτική κατανοώντας την προσφορά της προς τους ασθενείς τους. Άλλες ασφαλιστικές και με γνώμωνα το κέρδος,  φέρνουν «αντιρρήσεις» για τη χρήση της υποδεικνύοντας στον ασθενή τη φτηνότερη δυνατή λύση. Προτιμούν να οδηγήσουν τον ασθενή τους σε μια ανοικτή επέμβαση χωρίς να λογαριάζουν το πρόσθετο κόστος που προκύπτει από τις επιπλοκές της και τις πολυήμερες νοσηλείες στα νοσοκομεία και στις μονάδες εντατικής θεραπείας. Τελικά το πρόσημο είναι αρνητικό για όλους από τέτοιες στρατηγικές. Σε κλινικές συμβεβλημένες με τον ΕΟΠΥΥ, τα δημόσια ταμεία καλύπτουν μικρό μέρος της θεραπείας. Όμως αξίζει να σημειωθεί ότι η ομάδα μας που αποτελείται ως επί το πλείστον από νέους ιατρούς δεν ζητά διαφορετικές αμοιβές για   για την ανοικτή, τη λαπαροσκοπική ή τη ρομποτική τεχνική. Επίσης μπορούμε να πετύχουμε προσιτά οικονομικά πακέτα ακόμα και για τους ασθενείς με ασφαλιστικά ταμεία. Συνεπώς, ένας ασθενής που ενδιαφέρεται καλό θα είναι να ρωτήσει πριν πάει κατευθείαν στην παραδοσιακή χειρουργική.

-          Αφού σας ευχαριστήσουμε για την συνέντευξη που παραχωρήσατε στο Υγείας Δρόμοι, θα θέλαμε να μας ενημερώσετε που μπορεί να σας βρει  κάποιος ασθενής που επιβάλλεται να υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση, ούτως ώστε η ενημέρωση που θα του κάνετε να είναι καθολική και εξατομικευμένη.

-          Οι ασθενείς μας βρίσκουν κυρίως από την ιστοσελίδα μας www.savashiridis.com και εκεί υπάρχουν όλα τα στοιχεία επικοινωνίας μας. Επίσης μπορούν να μας αναζητήσουν στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών στην Αθήνα, και στο American Hospital στην Λευκωσία. Αφού βεβαιωθούμε ότι υπάρχει η ένδειξη, θα χαρούμε να εξηγήσουμε από κοντά τα οφέλη μιας ρομποτικής επέμβασης και τις διαφορές από τις άλλες τεχνικές, προσπαθώντας πάντα για το καλύτερο που μπορούμε να προσφέρουμε στην υγεία του ασθενούς.

-          

Συνέντευξη στο Υγείας Δρόμοι

Σάββας Κ.Χειρίδης MD,MSc,PhD,FACS / ΚΕΝΤΡΟ ΓΕΝΙΚΗΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣ / ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΗ - ΡΟΜΠΟΤΙΚΗ