Το στίγμα και η έλλειψη ευαισθητοποίησης που χαρακτηρίζουν το πεδίο της ψυχικής υγείας συχνά οδηγούν στο να παραβλέπονται συμπτώματα ακόμη και κοινών ψυχικών διαταραχών, όπως είναι το άγχος και η κατάθλιψη.
Ο τεράστιος όγκος καθημερινών υποχρεώσεων και το αυξημένο στρες κάνουν πολλούς ανθρώπους να μην αντιλαμβάνονται καν ότι αντιμετωπίζουν κάποιο λιγότερο ή περισσότερο σοβαρό ζήτημα ψυχικής υγείας. Αυτό σημαίνει ότι δεν το συζητούν με κανέναν και ότι δεν λαμβάνουν τη φροντίδα που χρειάζονται.
Πέρα από την κακή διάθεση και τη νευρικότητα, υπάρχουν και άλλα, λιγότερο γνωστά, συμπτώματα του άγχους και της κατάθλιψης, των δύο συχνότερων ψυχικών διαταραχών παγκοσμίως. Η υπεύθυνη πληροφόρησης του βρετανικού μη κερδοσκοπικού οργανισμού ψυχικής υγείας MIND, Λίσι Λάιους, επισημαίνει τα πέντε κυριότερα από αυτά.
1. Απόσυρση από την κοινωνική ζωή
Το άτομο αποφεύγει συναντήσεις με φίλους ή συγγενείς ενώ παλαιότερα δεν το έκανε. «Οι μέρες με κακή διάθεση είναι φυσιολογικό κομμάτι της ανθρώπινης φύσης και τα αρνητικά συναισθήματα συνήθως υποχωρούν χωρίς να έχουν σοβαρό αντίκτυπο στη ζωή κάποιου. Αν όμως επιμένουν μετά από μία ή δύο βδομάδες, επιδεινώνονται ή επανέρχονται τακτικά και αν το άτομο δεν απολαμβάνει πια πράγματα που κανονικά προσέφεραν ευχαρίστηση, αυτό μάλλον αποτελεί ένδειξη κατάθλιψης» αναφέρει η Λάιους.
2. Δυσκολία συγκέντρωσης
Αν το μυαλό είναι απασχολημένο με κάποιο ζήτημα που άπτεται της ψυχικής υγείας, τότε το άτομο δυσκολεύεται να σκεφτεί ή να μιλήσει καθαρά. Μπορεί επίσης να δυσκολεύεται να απομνημονεύσει πληροφορίες ή να συγκεντρωθεί. «Αν η συγκέντρωση είναι χειρότερη απ’ ό,τι συνήθως, αν υπάρχει δυσκολία σε θέματα συνέπειας ή λήψης αποφάσεων στη δουλειά ή στο σχολείο, τότε αυτό μπορεί να είναι σύμπτωμα ψυχικής διαταραχής» σύμφωνα με τη Λάιους.
3. Δυσκολίες στον ύπνο
Πολλά άτομα με κατάθλιψη δυσκολεύονται να ξυπνήσουν το πρωί ή κοιμούνται περισσότερες ώρες απ’ ό,τι συνήθως. Αυτό σημαίνει συνήθως ότι νιώθουν εξάντληση την επόμενη μέρα και ότι δυσκολεύονται αρκετά να φέρουν εις πέρας απλές δραστηριότητες και υποχρεώσεις. Αρκετά άτομα με άγχος αναφέρουν ότι δυσκολεύονται να κοιμηθούν το βράδυ ή ότι ξυπνούν συχνά μέσα στη νύχτα επειδή ταλαιπωρούνται από σκέψεις και ανησυχίες. Επίσης, τα άτομα αυτά συχνά σφίγγουν υπερβολικά τη γνάθο τους όταν κοιμούνται ή τρίζουν τα δόντια τους. Σύμφωνα με τη Λάιους, «υπάρχει μια στενή σχέση ανάμεσα στον ύπνο και στην ψυχική υγεία».
4. Αίσθημα μουδιάσματος ή κενού
«Διαταραχές ψυχικής υγείας όπως η κατάθλιψη ή το μετατραυματικό στρες χαρακτηρίζονται καμιά φορά από μια αίσθηση απομάκρυνσης από την πραγματικότητα και την καθημερινή ζωή» εξηγεί η Λάιους. Αυτό σημαίνει ότι το άτομο δυσκολεύεται να συνδεθεί με το περιβάλλον του και με τους γύρω του. «Για παράδειγμα, μπορεί κάποιος να βρίσκεται σε μια επαγγελματική συνάντηση και να μην μπορεί να παρακολουθήσει τι λένε οι άλλοι ή να νιώθει ότι δεν βρίσκεται πραγματικά εκεί».
5. Ψυχοσωματικές ενοχλήσεις
Πολλά άτομα με άγχος εκδηλώνουν σωματικά συμπτώματα όπως ναυτία, τρέμουλο, εφίδρωση και κρίσεις πανικού. Από την άλλη, τα άτομα με κατάθλιψη μπορεί να έχουν πολύ χαμηλά επίπεδα ενέργειας, με αποτέλεσμα να δυσκολεύονται να φροντίσουν τον εαυτό τους. «Μπορεί το άτομο να μη βρίσκει την ενέργεια να μαγειρέψει ή να φάει όπως παλιά ή να δυσκολεύεται να διατηρήσει την προσωπική του υγιεινή» αναφέρει η Λάιους.
Ο καθένας μας μπορεί να εμφανίσει κάποια στιγμή στη ζωή του μια ψυχική διαταραχή. Το πρώτο βήμα για την αντιμετώπισή της είναι η συζήτηση με κάποιο άτομο εμπιστοσύνης, όπως ένας φίλος ή ένας συγγενής, και η επίσκεψη σε έναν ειδικό ψυχικής υγείας.
Σχόλια