Μία ακόμη συνέπεια της οικονομικής κρίσης είναι η αύξηση των προβλημάτων στις στενές διαπροσωπικές σχέσεις και ιδιαίτερα στα ζευγάρια. Τα οικονομικά προβλήματα επηρεάζουν ποικιλοτρόπως τους ανθρώπους, τις συμπεριφορές τους και επομένως και τις σχέσεις τους. Η τρομοκρατία των σημερινών ημερών δεν μας αφήνει περιθώρια να χαλαρώσουμε, να απολαύσουμε κοινές στιγμές με τα αγαπημένα μας πρόσωπα, να ξεκουραστούμε και να διασκεδάσουμε. Όλο και περισσότερος κόσμος περπατάει με το κεφάλι σκυμμένο στους δρόμους προβληματισμένος από την σύγχρονη πραγματικότητά.
Πόσο αυτή η αλλαγή των τελευταίων χρόνων επηρεάζει τις σχέσεις και τη ζωή μας;
Τα οικονομικά προβλήματα επιβαρύνουν τους γάμους και τα ζευγάρια που συμβιώνουν. Τα λιγότερα χρήματα σημαίνουν περικοπές από διασκεδάσεις, από κοινές δραστηριότητες, αλλά και από πιο σημαντικά αγαθά. Τα ζευγάρια έχουν περισσότερα προβλήματα να λύσουν, καθώς ψάχνουν για δουλειά ή αναγκάζονται να αλλάξουν τον τρόπο που διαθέτουν τα χρήματά τους. Ο τρόπος με τον οποίο κάθε ζευγάρι προσπαθεί να λύσει αυτά τα προβλήματα και να βρει ισορροπίες στη νέα τάξη πραγμάτων είναι πολύ σημαντικός.
Συνήθως ανακύπτουν διαφωνίες που έχουν να κάνουν τόσο με πρακτικά θέματα του τύπου από πού θα εξοικονομηθούν χρήματα όσο και με θέματα της σχέσης που έχουν να κάνουν με απόδοση ευθυνών. Ποιος δηλαδή ευθύνεται για την οικονομική στενότητα, τι θα μπορούσε να κάνει κάποιος και δεν το έκανε ή πόσο ευέλικτος είναι ο καθένας από τους δύο και πόσο ψάχνει λύσεις ή εφησυχάζει. Ο διαφορετικός τρόπος με τον οποίο ο καθένας αντιμετωπίζει την πραγματικότητά και τα προβλήματα αποτελεί συχνά εφαλτήριο καβγάδων και διαφωνιών. Πολλές φορές τα οικονομικά προβλήματα αποτελούν και την αφορμή για την διάλυση του γάμου ή της συμβίωσης, καθώς έρχεται στην επιφάνεια η δυσλειτουργία του ζευγαριού και η αδυναμία του να αντιμετωπίσει από κοινού τα προβλήματά του και να βρει λύσεις.
Επίσης την κρίση στην σχέση αυξάνει και η κακή ψυχολογία και ίσως τα ψυχικά προβλήματα του ενός ή και των δύο. Το άγχος που προκαλεί η έλλειψη σταθερότητας και ασφάλειας αυξάνουν ασθένειες όπως τις φοβίες, τις κρίσεις πανικού, τις καταθλίψεις αλλά και γενικότερα όλες τις νευρωσικές διαταραχές. Αυτό επιβαρύνει επιπλέον το ζευγάρι καθώς προστίθεται ένα ακόμη πρόβλημα και περισσότερο άγχος στη σχέση.
Πέρα όμως από τις ψυχολογικές διαστάσεις των προβλημάτων του γάμου υπάρχουν και οι πρακτικές δηλαδή το πώς ένα ζευγάρι θα συνεχίσει να έχει την δυνατότητα να συντηρήσει την οικογενειακή εστία. Όταν δεν μπορεί να το κάνει αναγκάζεται να πάρει αποφάσεις όπως να μετακομίσει σε ένα πιο μικρό σπίτι ή στους γονείς του ενός από τους δύο. Η αλλαγή αυτή και η προσαρμογή στην νέα κατάσταση αυξάνει πάλι τις προστριβές του ζευγαριού. Σε πολλές περιπτώσεις, αν τα προβλήματα φαίνονται αξεπέραστα, ο ένας από τους δύο μπορεί να εγκαταλείψει τη σχέση.
Είναι εύλογο πως η οικονομική δυσχέρεια έχει άμεσο αντίκτυπο σε όλα τα ζευγάρια αλλά σε κάποια το πρόβλημα είναι πιο έντονο. Το βασικό στοιχείο που δείχνει πόσο ένα ζευγάρι επηρεάζεται από τα οικονομικά προβλήματα είναι η ποιότητα της μεταξύ τους επικοινωνίας. Πόσο οι σύντροφοι έχουν τις δεξιότητες να συζητάν τα προβλήματά τους, να βρίσκουν κοινές λύσεις, να εκφράζουν ανοιχτά τα συναισθήματά τους, τόσο τα θετικά όσο και τα αρνητικά, πόσο υπάρχει θέληση και διάθεση και από τα δύο μέλη να ξεπεραστούν οι δυσκολίες και πόσο έτοιμοι είναι να δραστηριοποιηθούν και να προβούν σε αλλαγές του μέχρι τότε τρόπου ζωής τους.
Σε ένα ζευγάρι όπου η επικοινωνία δεν είναι το δυνατό του σημείο, τα οικονομικά προβλήματα, όπως και τα κάθε είδους προβλήματα, θα προκαλέσουν διχόνοια και τσακωμούς. Στις σχέσεις όμως εκείνες που οι άνθρωποι επικοινωνούν ουσιαστικά μεταξύ τους τα προβλήματα θα βρουν πιο δραστική αντιμετώπιση και το συναίσθημα της ικανοποίησης και της ασφάλειας θα παραμείνει για να ενισχύσει τους συναισθηματικούς δεσμούς.
Μαρία Κουρλή, Ψυχολόγος-ψυχοθεραπεύτρια
http://www.mariakourli.gr
Σχόλια